Waterslang – Zo vind je het sterrenbeeld Waterslang

GIDS VOOR STERRENBEELDEN: De Waterslang is te zien van januari tot mei op het noordelijk halfrond en in de herfst op het zuidelijk halfrond. Vind de Waterslang met onze sterrenbeeldengids en leer de hemel beter kennen.

sterrenbeeld waterslang
© Shutterstock

Het sterrenbeeld Waterslang

Het sterrenbeeld Waterslang, in het Latijn ‘Hydra’, is het grootste en langste sterrenbeeld en beslaat ruim 13% van de sterrenhemel. Ondanks zijn enorme afmetingen is hij niet gemakkelijk te vinden, omdat de meeste sterren zwak zijn.

In de Griekse mythologie is de Waterslang – of Hydra – een negenkoppige slang, die leefde in de moerassen van Lerna op de Peloponnesos en angst en terreur zaaide onder de lokale bevolking. Zowel het bloed als de adem van de slang waren giftig, dus er was een echte held nodig om het monster te verslaan.

Die eer viel de held Hercules te beurt, die als een van zijn 12 heldendaden Hydra moest doden. Maar telkens als hij een kop van de waterslang afsneed, groeiden er twee nieuwe koppen voor in de plaats.

Pas toen hij met een gloeiend hete stok de afgehakte nekken aan elkaar brandde en verhinderde dat er nieuwe koppen aangroeiden, wist hij het monster te verslaan.

Stervende ster verlicht sterrenbeeld Waterslang

In 1785 zag de astronoom William Herschel een prachtige planetaire nevel toen hij zijn telescoop op het sterrenbeeld Waterslang richtte.

De planetaire nevel kreeg officieel de naam NGC 3242, maar is beter bekend als de ‘Geest van Jupiter’. De bijnaam is te danken aan het feit dat de planetaire nevel ongeveer even groot is als de planeet Jupiter.

Ondanks zijn naam heeft een planetaire nevel niets te maken met planeten. Het is een gaswolk die wordt weggeduwd door een kleine of middelgrote stervende ster.

Geest van Jupiter

De planetaire nevel NGC 3242 in het sterrenbeeld Waterslang is ongeveer twee lichtjaar lang en heeft de bijnaam ‘Geest van Jupiter’ gekregen omdat hij ongeveer even groot is als de planeet Jupiter.

© Judy Schmidt

De Geest van Jupiter ontstond toen een kleine, witte dwergster ineenstortte en veel van zijn materie in gasvorm uitstootte, waaruit de planetaire nevel bestaat.

De straling van de witte dwergster doet het gas gloeien, wat verklaart waarom de Geest van Jupiter zo prominent aanwezig is in het sterrenbeeld Waterslang.

De gassen verspreiden zich echter snel en na tienduizenden jaren is de nevel niet meer te zien.

De binnenste lagen van de planetaire nevel zijn ongeveer 1500 jaar geleden gevormd, dus het is de moeite waard om van de aanblik van de Geest van Jupiter te genieten nu het nog kan.

Zo vind je het sterrenbeeld Waterslang

In dit overzicht vind je enkele van de helderste sterren in het sterrenbeeld Waterslang. De lichtsterkte wordt gemeten in schijnbare helderheid, een astronomisch classificatiesysteem dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

sterrenbeeld waterslang

Alphard (α)

Alternatieve naam: Alpha Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Alphard een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,0. Alphard is 780 keer helderder dan de zon en is daarmee de helderste ster in het sterrenbeeld Waterslang en de op 46 na helderste ster aan de nachtelijke hemel.

Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 177 lichtjaar

1

Iota Hydrae (I)

Alternatieve naam: 35 Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Iota Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,91.

Kleur: Oranje-rood
Afstand tot de aarde: 263,25 lichtjaar

2

Hydrobius (ζ)

Alternatieve naam: Zeta Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Hydrobius een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,1.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 167,3 lichtjaar

3

Minchir (σ)

Alternatieve naam: Sigma Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Minchir een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,48. Minchir betekent ‘neusgat van Hydra’.

Kleur: Oranje-rood
Afstand tot de aarde: 371,8 lichtjaar

4

Eta Hydrae (η)

Alternatieve naam: 7 Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Eta Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,3.

Kleur: Blauw
Afstand tot de aarde: 590 lichtjaar

5

Zhang (υ)

Alternatieve naam: Upsilon 1 Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Zhang een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,12.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 264 lichtjaar

6

Lambda Hydrae (λ)

Alternatieve naam: 41 Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Lambda Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,61.

Kleur: Oranje-rood
Afstand tot de aarde: 112,55 lichtjaar

7

Mu Hydrae (μ)

Alternatieve naam: 42 Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Mu Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,83.

Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 248,2 lichtjaar

8

Nu Hydrae (ν)

Alternatieve naam: 4 Crateris
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Nu Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,11.

Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 143,8 lichtjaar

9

Xi Hydrae (ξ)

Alternatieve naam: 19 Crateris
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Xi Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,54.

Kleur: Rood
Afstand tot de aarde: 130 lichtjaar

10

Beta Hydrae (β)

Alternatieve naam: 28 Crateris
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Beta Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,29.

Kleur: Wit
Afstand tot de aarde: 310 lichtjaar

11

Gamma Hydrae (γ)

Alternatieve naam: 46 Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Gamma Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,0.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 133,7 lichtjaar

12

Pi Hydrae (π)

Alternatieve naam: 49 Hydrae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Pi Hydrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,25.

Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 101,1 lichtjaar

13
© Shutterstock