Tweelingen - Zo vind je het sterrenbeeld Tweelingen

GIDS VOOR STERRENBEELDEN: Het sterrenbeeld Tweelingen kun je op het noordelijk halfrond van november tot april zien. Het sterrenbeeld is echter het populairst in december vanwege de meteorenzwerm Geminiden. Vind het sterrenbeeld Tweelingen met onze sterrenbeeldengids en leer de hemelkoepel beter kennen.

Het sterrenbeeld Tweelingen aan de hemel
© Shutterstock

Het sterrenbeeld Tweelingen

Het sterrenbeeld Tweelingen, Gemini in het Latijn, is qua grootte het 30ste sterrenbeeld en een van de 48 sterrenbeelden die in de oudheid door de Griekse astronoom Claudius Ptolemaeus werden herkend.

In de Griekse mythologie representeert het sterrenbeeld de tweeling Castor en Pollux, de zonen van Leda, de koningin van Sparta. Leda zou zijn verkracht door Zeus die de koningin in de gedaante van een zwaan bezocht. Het is ook deze zwaan die geassocieerd wordt met het sterrenbeeld Zwaan.

In sommige versies van het verhaal zijn ze zonen van Zeus, maar in andere is alleen Pollux het onsterfelijke kind van de koning der goden. Castor zou dan de sterfelijke zoon van de koning Tyndareos zijn.

Eenmaal volwassen voegt de tweeling zich bij de Griekse held Jason en zijn zeelieden, de Argonauten. Ze helpen de bemanning meerdere malen uit de brand, en daarom worden ze gezien als de redders van zeelieden die schipbreuk lijden.

Castor en Pollux - Tweelingen in het sterrenbeeld Tweelingen

Castor en Pollux reden volgens de mythe op twee witte paarden, een geschenk van de Griekse zeegod Poseidon.

© Shutterstock

Castor en Pollux worden verliefd op de prinsessen Phoebe en Hilaira, maar zij waren helaas al verloofd met twee andere broers, de koningszonen Idas en Lynceus.

Uiteindelijk steekt Lynceus Castor dood en neemt Pollux wraak door Lynceus te doden. Daarop valt Idas Pollux aan, maar op het laatste moment weet Zeus zijn zoon te redden.

Pollux vraagt Zeus om zijn onsterfelijkheid met Castor te delen, en daarom plaatste Zeus ze allebei aan de hemel in het sterrenbeeld Tweelingen.

Tweelingen staan bij de grootste meteorenzwerm

De Geminiden staan bekend als de meest intense meteorenzwerm, met tot wel 150 sterren per uur.

De Geminiden lijken uit het sterrenbeeld Tweelingen te komen, om precies te zijn rond de ster Castor. Je kunt echter bijna overal aan de hemel vallende sterren zien als de Geminiden begin december voorkomen.

De Geminiden komen van de planetoïde 3200 Phaeton.

Leer meer over de Geminiden en hoe je dit jaar de meteorenzwerm kunt spotten in onze gids voor vallende sterren.

Het sterrenbeeld Tweelingen bevat ook talrijke interstellaire objecten, zoals het supernovarestant IC 443, dat doet denken aan een kwal en de planetaire nevel NGC 2392.

NGC 2392 stond tot de zomer van 2020 ook wel bekend als de ‘Eskimo-nevel’. NASA koos ervoor om deze naam niet meer te gebruiken, want ‘eskimo’ heeft inmiddels een ongunstige bijbetekenis.

NGC 2392 - planetaire nevel in het sterrenbeeld Tweelingen

NGC 2392 kreeg de bijnaam ‘Eskimo-nevel’ omdat de buitenste ring van de nevel lijkt op de capuchon van de jas van een Inuit.

© Shutterstock

Zo vind je het sterrenbeeld Tweelingen

In dit overzicht vind je enkele van de meest heldere sterren in het sterrenbeeld Tweelingen. Als je het sterrenbeeld moeilijk kunt vinden, kun je ook naar het sterrenbeeld Orion zoeken, want Tweelingen liggen daar links van.

Het sterrenbeeld Kleine Hond, met de heldere ster Procyon, staat ten zuiden van Tweelingen.

Het sterrenbeeld Tweelingen aan de hemel

Pollux (β)

Alternatieve naam: Beta Geminorum
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Pollux een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 1,14. Pollux is daarmee de felste ster in het sterrenbeeld Tweelingen.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 33,72 lichtjaar

1

Castor (α)

Alternatieve naam: Alpha Geminorum
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Castor een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 1,58. Castor is daarmee de op een na felste ster in het sterrenbeeld Tweelingen.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Blauwwit
Afstand tot de aarde: 50,88 lichtjaar

2

Alhena (γ)

Alternatieve naam: Gamma Geminorum
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Alhena een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 1,915. Alhena is daarmee een van de felste sterren in het sterrenbeeld Tweelingen.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Blauwwit
Afstand tot de aarde: 109 lichtjaar

3

Tejat Posterior (μ)

Alternatieve naam: Mu Geminorum
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Tejat Posterior een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,88.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Rood
Afstand tot de aarde: 230 lichtjaar

4

Mebsuta (ε)

Alternatieve naam: Epsilon Geminorum
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Mebsuta een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,06.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Blauwwit
Afstand tot de aarde: 840 lichtjaar

5

Propus (η)

Alternatieve naam: Eta Geminorum
Lichtsterkte: Propus is een drievoudig sterrensysteem, en vanaf de aarde heeft het een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,28.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Rood
Afstand tot de aarde: 380 lichtjaar

6

Alzirr (ξ)

Alternatieve naam: Xi Geminorum
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Alzirr een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,36.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 58,7 lichtjaar

7

Wasat (δ)

Alternatieve naam: Delta Geminorum
Lichtsterkte: Wasat is een drievoudig sterrensysteem, en vanaf de aarde heeft het een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,53.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 58,79 lichtjaar

8
© Shutterstock