Lier – Zo vind je het sterrenbeeld Lier

GIDS VOOR STERRENBEELDEN: Het sterrenbeeld Lier is het 51 na grootste sterrenbeeld van de 88 officiële sterrenbeelden. De Lier is op het noordelijk halfrond het helderst van juni tot oktober en op het zuidelijk halfrond in de winter. Vind Lier met onze sterrenbeeldengids en kom meer te weten over de hemel.

Het sterrenbeeld lier
© Shutterstock

Het sterrenbeeld Lier

De lier, ‘lyra’ in het Latijn, is een harpachtig muziekinstrument dat volgens de Griekse mythologie een belangrijke rol speelde in de legende van Orpheus.

Orpheus was de zoon van Apollo, de god van muziek en kunst, en Calliope, de muze van de poëzie. Orpheus leerde muziek van Apollo, die hem zijn eigen lier gaf als symbool van zijn vaderliefde.

De lier was gemaakt door de god Hermes, die het schild van een schildpad gebruikte om het instrument te bouwen. Volgens de legende kon Orpheus de mooiste melodieën vertolken die ooit op aarde zijn gehoord.

De hele wereld was betoverd door Orpheus en de klanken die zijn snaarinstrument kon voortbrengen, maar de betovering werd ook zijn dood. Orpheus werd verscheurd door dartele vrouwen en verspreid over de rivier de Evros.

Orpheus' afgerukte ledematen werden door de muzen opgepakt en begraven. Zijn lier werd als een sterrenbeeld aan de hemel gezet om ons te herinneren aan de prachtige muziek die hij voortbracht.

Wega schijnt op het noordelijk halfrond

Het bekendste handelsmerk van het sterrenbeeld Lier is ongetwijfeld de ster Wega – de op een na helderste ster aan de noordelijke hemel, en de op vier na helderste van alle sterren aan de hemel.

Wega is bijna twee keer zo heet als de zon – ongeveer 9300 graden in vergelijking met 5500 graden van de zon – waardoor hij een blauwachtige gloed heeft.

Deze prachtige ster, die zo kenmerkend is voor het sterrenbeeld Lier, is een van de eerste sterren die ’s avonds aan de hemel verschijnt. Wega schijnt zo helder dat hij al te zien is voordat de zon achter de horizon verdwijnt.

De ster wega

De ster Wega is het blauwachtige oriëntatiepunt van de Lier en is het helderst in de zomer.

© Shutterstock

Lier laat hemel baden in vallende sterren

Kijk in april naar de helderste ster van de Lier, Wega, en zie hoe de hemel verandert in een regen van vallende sterren als de meteorenzwerm de Lyriden voorbijtrekt.

Meteorenzwermen zoals de Lyriden doen zich voor wanneer de aarde de baan van een komeet of asteroïde in diens baan rond de zon passeert.

Kometen en asteroïden zijn gemaakt van steen, stof en ijs, en als ze door het zonnestelsel bewegen, verliezen ze stof en stukken steen.

Het sterrenbeeld Lier licht op in een regen van vallende sterren

Eind april licht het sterrenbeeld Lier op in een regen van vallende sterren, die afkomstig zijn van meteoorpuin in de vorm van stof en restjes gesteente.

© Shutterstock

Hun baan wordt zo een lang lint van komeetresten, dat de aarde in dezelfde tijd van het jaar passeert. De brokstukken vallen met zo'n 177.000 km/h onze dampkring binnen en lichten op aan de hemel als vallende sterren.

De Lyriden passeren de aarde eind april en zijn te zien in het sterrenbeeld Lier.

Tijdens het hoogtepunt van de meteorenzwerm, in de nacht van zondag 22 op maandag 23 april, kun je in een uur tijd wel tussen de tien en twintig vallende sterren waarnemen.

Zo vind je het sterrenbeeld Lier

In dit overzicht staan enkele van de helderste sterren in het sterrenbeeld Lier. De lichtsterkte wordt uitgedrukt in schijnbare helderheid, een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Het sterrenbeeld lier

Wega (α)

Alternatieve naam: Alpha Lyrae
Helderheid: Vanaf de aarde heeft de ster Wega een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 0,03. Dit maakt Wega de op vier na helderste ster aan de nachtelijke hemel en deop een na helderste gezien vanaf het noordelijk halfrond.

Kleur: Blauw-wit
Afstand tot de aarde: 25,05 lichtjaar

1

Sheliak (β)

Alternatieve naam: Beta Lyrae
Helderheid: Vanaf de aarde heeft de ster Sheliak een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,3.

Kleur: Blauw-wit
Afstand tot de aarde: 962,1 lichtjaar

2

Sulafat (γ)

Alternatieve naam: Gamma Lyrae
Helderheid: Vanaf de aarde heeft de ster Sulafat een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,26.

Kleur: Blauw-wit
Afstand tot de aarde: 619,7 lichtjaar

3

Eta Lyrae (η)

Alternatieve naam: 20 Lyrae
Sterhelderheid: Vanaf de aarde heeft de ster Eta Lyrae een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,43.

Kleur: Blauw
Afstand tot de aarde: 1400 lichtjaar

4
© Shutterstock