Hercules - Zo vind je het sterrenbeeld Hercules

GIDS VOOR STERRENBEELDEN: Het sterrenbeeld Hercules is een van de grootste sterrenbeelden en is van mei tot augustus op het noordelijk halfrond te zien. Zoek Hercules met onze sterrenbeeldgids en leer meer over de lucht boven je.

Het sterrenbeeld Hercules aan de nachthemel
© Shutterstock

Het sterrenbeeld Hercules

Hercules is het op vier na grootste sterrenbeeld aan de hemel en is zowel op het zuidelijk als het noordelijk halfrond te zien.

Het sterrenbeeld stelt de goddelijke Griekse held Hercules voor die knielt boven de draak, Ladon, uit het sterrenbeeld Draak.

Volgens de legende moest Hercules 12 taken volbrengen als boete voor de moord op zijn vrouw, prinses Megara, en hun twee kinderen. Het doden van de draak was een van die taken.

Als de Griekse held alle taken zou uitvoeren, zou hij onsterfelijk worden gemaakt en naar de Olympus gaan, het koninkrijk van de Griekse goden.

Een andere taak betrof het stelen van enkele gouden appels die Zeus van zijn moeder Hera had gekregen als huwelijksgeschenk. De appels werden bewaakt door de Hesperiden, de dochters van de reus Atlas, en de vreselijke draak Ladon, die in sommige verhalen wel 100 koppen had.

Volgens de mythe doodde Hercules Ladon, en als beloning voor zijn moed werd Hercules vervolgens door de god Jupiter aan de hemel geplaatst.

Sterrenhoop in Hercules krijgt over 25.000 jaar bericht van de aarde

Als een gigantische witte bol licht Messier 13 op in het sterrenbeeld Hercules. De gigantische bolhoop bevat meer dan 300.000 sterren en is de helderste in zijn soort die we vanaf onze breedtegraden aan de hemel kunnen zien.

Messier 13 (M13) wordt ook wel de Herculescluster genoemd en is in 1774 ontdekt door Edwin Hubble. De indrukwekkende verzameling sterren is echter veel ouder. Astronomen schatten dat de bolvormige sterrenhoop circa 11,65 miljard jaar geleden is gevormd, slechts 2 miljard jaar na het ontstaan van het heelal.

De bolvormige sterrenhoop bevindt zich op zo’n 500 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Hercules. De vele sterren van M13 staan dicht bij elkaar in een gebied met een diameter van slechts 145 lichtjaar. De afstanden ertussen zijn dan ook gering, en in het midden van de cluster kunnen er binnen drie lichtjaar wel 100 sterren voorkomen.

Messier 13 - bolvormige sterrenhoop in het sterrenbeeld Hercules
© Shutterstock

Soms komen de sterren zo dicht bij elkaar dat ze botsen. Daarbij kunnen nieuwe sterren ontstaan, die zich onderscheiden van de oude doordat ze blauwer van kleur zijn.

Vanwege de sterrendichtheid in de Herculescluster stuurden astronomen er in 1974 een radiobericht heen. De theorie was dat de kans om met het leven te communiceren het grootst zou zijn in een gebied met een hoge dichtheid aan hemellichamen.

De boodschap is bedacht door onder andere de iconische NASA-astronoom Carl Sagan en bevatte een binair gecodeerde tekening vol kennis over de aarde, zoals ons getalsysteem, een menselijk lichaam en de moleculen waaruit DNA bestaat.

Het bericht is verzonden vanaf het observatorium Arecibo, maar het zal nog lang duren voordat we weten of buitenaardse levensvormen het hebben ontvangen. Vanwege de enorme afstand tot de bolhoop in het sterrenbeeld Hercules zal het bericht pas over zo’n 25.000 jaar aankomen.

Zo vind je het sterrenbeeld Hercules

In dit overzicht vind je enkele van de duidelijkste sterren in het sterrenbeeld Hercules.

De makkelijkste manier om het sterrenbeeld te vinden, is door het sterpatroon Keystone te lokaliseren. Keystone is een trapeziumvormig patroon dat de torso van Hercules vormt. Als je dit kunt vinden en iets rechts daarvan kijkt, vind je de sterrenhoop Messier 13.

Het sterrenbeeld Hercules aan de nachthemel

Marfak Al Jathih Aisr (μ)

Alternatieve naam: Mu Herculis
Lichtsterkte: Marfak Al Jathih Aisr is een sterrenstelsel dat vanaf de aarde gezien een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – heeft van 3,42.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 27 lichtjaar

1

Sarin (δ)

Alternatieve naam: Delta Herculis
Lichtsterkte: Sarin is de op twee na helderste ster in het sterrenbeeld Hercules. Vanaf de aarde heeft Sarin een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,1.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Blauw
Afstand tot de aarde: 75 lichtjaar

2

Epsilon Herculis (ε)

Alternatieve naam: 58 Herculis
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft Epsilon Herculis een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,9.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Epsilon Herculis vormt samen met drie andere sterren (Sophia, Pi Herculis en Eta Herculis) de zogeheten Keystone van het sterrenbeeld.

Het trapeziumvormige patroon stelt de torso van Hercules voor en wordt vaak door astronomen gebruikt om de twee bolvormige sterrenhopen, Messier 92 en Messier 13, die zich in de buurt bevinden, te vinden.

Kleur: Blauw
Afstand tot de aarde: 154,9 lichtjaar

3

Pi Herculis (π)

Alternatieve naam: 67 Herculis
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft Pi Herculis een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,15.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 375 lichtjaar

4

Eta Herculis (η)

Alternatieve naam: 44 Herculis
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft Eta Herculis een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,48.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 112 lichtjaar

5

Rutilicus (ζ)

Alternatieve naam: Zeta Herculis
Lichtsterkte: Rutilicus is de op een na helderste ster in het sterrenbeeld Hercules, en de helderste sterk in het patroon Keystone, Hercules’ torso.

Vanaf de aarde heeft Rutilicus een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,81.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 35 lichtjaar

6

Kornephoros (β)

Alternatieve naam: Beta Herculis
Lichtsterkte: Kornephoros is de helderste ster in het sterrenbeeld Hercules. Vanaf de aarde heeft Kornephoros een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,76.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, met het blote oog gezien vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 140 lichtjaar

7
© Shutterstock