Cepheus - Zo vind je het sterrenbeeld

GIDS VOOR STERRENBEELDEN: Het sterrenbeeld Cepheus is vernoemd naar een mythologische koning en is op het noordelijk halfrond het hele jaar te zien. Vind het sterrenbeeld Cepheus met onze sterrenbeeldengids en leer de hemelkoepel beter kennen.

Het sterrenbeeld Cepheus
© Shutterstock

Het sterrenbeeld Cepheus

Het sterrenbeeld Cepheus is het op 26 na grootste sterrenbeeld aan de hemel en is op het noordelijk halfrond het hele jaar te zien.

Het sterrenbeeld is vernoemd naar de koning van Ethiopië, die in de Griekse mythologie was getrouwd met Cassiopeia en de vader was van Andromeda. Volgens de mythe schepte Cassiopeia vaak op over de schoonheid van haar dochter, en op een dag ging ze te ver door te zeggen dat Andromeda mooier was dan de Nereïden, de dochters van de zeegod Poseidon.

Uit woede stuurde Poseidon een zeemonster naar Ethiopië, en Cepheus en Cassiopeia wendden zich tot een orakel om hulp. Het orakel zei dat ze hun dochter moesten offeren om de wraakzucht van Poseidon te stillen.

Daarop werd Andromeda vastgebonden aan een steen om door het zeemonster te worden verslonden. Maar op het laatste moment werd Andromeda gered door de Griekse held Perseus, met wie ze vervolgens trouwde. Cepheus had Andromeda echter al aan zijn broer Phineus beloofd, en deze toog met zijn mannen naar de bruiloft om zijn bruid op te eisen.

Er ontstond een gevecht tussen Phineus en Perseus, en om te winnen gebruikte Perseus het hoofd van Medusa om zijn vijanden in steen te veranderen. Volgens de mythe slaagden Cepheus en Cassiopeia er niet in om weg te kijken, waardoor ook zij in steen werden veranderd.

Hierna plaatste Zeus Cepheus aan de nachtelijke hemel. Niet als een eerbetoon, maar omdat hij afstamde van de nimf Io, een minnares van Zeus.

Cepheus bevat exoplaneten

Het sterrenbeeld Cepheus bevat meerdere exoplaneten, waaronder de enorme gasplaneet Gamma Cephei A b, die waarschijnlijk nog zwaarder is dan Jupiter.

Naast exoplaneten bevindt ook de sterrennevel Grotnevel zich in het sterrenbeeld Cepheus. Ook een van de grootste sterren van het sterrenstelsel, VV Cephei, staat in Cepheus, en deze enorme ster is vaak met het blote oog te zien.

Grotnevel in het sterrenbeeld Cepheus

De Grotnevel werd in 1959 voor het eerst waargenomen. En hoewel je hem niet met het blote oog kunt zien, zijn delen van de structuur ervan met een wat grotere telescoop en onder de juiste omstandigheden wel zichtbaar.

© Shutterstock

Zo vind je het sterrenbeeld Cepheus

In dit overzicht staan enkele van de best zichtbare sterren in het sterrenbeeld Cepheus.

Het sterrenbeeld Cepheus

Alderamin (α)

Alternatieve naam: Alpha Cephei
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Alderamin een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,52. Alderamin is daarmee de felste ster in het sterrenbeeld Cepheus.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, gezien met het blote oog vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Blauw/wit
Afstand tot de aarde: 49 lichtjaar

1

Alfirk (β)

Alternatieve naam: Beta Cephei
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Alfirk een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,16. Alfirk is daarmee de op een na felste ster in het sterrenbeeld Cepheus.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, gezien met het blote oog vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Blauw
Afstand tot de aarde: 685 lichtjaar

2

Errai (γ)

Alternatieve naam: Gamma Cephei
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Errai een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,21. Errai is daarmee een gemiddeld felle ster, die met het blote oog is te zien.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, gezien met het blote oog vanaf het aardoppervlak.

Volgens astronomen draait er minstens één exoplaneet om Errai.

Kleur: Oranje/rood
Afstand tot de aarde: 46 lichtjaar

3

Kurhah (ξ)

Alternatieve naam: Xi Cephei
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Kurhah een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,2. Kurhah is daarmee een gemiddeld felle ster, die met het blote oog is te zien.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, gezien met het blote oog vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Blauw/wit
Afstand tot de aarde: 86 lichtjaar

4

Al Kidr (η)

Alternatieve naam: Eta Cephei
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Al Kidr een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,43. Al Kidr is daarmee een gemiddeld felle ster, die met het blote oog is te zien.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, gezien met het blote oog vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Oranje/rood
Afstand tot de aarde: 46,53 lichtjaar

5

Iota Cephei

Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Iota Cephei een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 3,5. Iota Cephei is daarmee een gemiddeld felle ster, die met het blote oog is te zien.

De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, gezien met het blote oog vanaf het aardoppervlak.

Kleur: Oranje/rood
Afstand tot de aarde: 115,29 lichtjaar

6
© Shutterstock