Andromeda - Zo vind je het sterrenbeeld Andromeda
GIDS VOOR STERRENBEELDEN: Het sterrenbeeld Andromeda is het hele jaar door te zien, maar in november het duidelijkst op het noordelijk halfrond. Op het zuidelijk halfrond schijnt Andromeda het helderst van oktober tot december. Vind Andromeda met onze sterrenbeeldgids en leer meer over de hemel boven je.
Het sterrenbeeld Andromeda
Het sterrenbeeld Andromeda is in grootte het 19e sterrenbeeld aan de hemel en is het meest zichtbaar in het najaar op het noordelijk halfrond.
Andromeda is genoemd naar een vrouw in de Griekse mythologie. Volgens de legende was Andromeda de dochter van Cepheus en Cassiopeia, de koning en koningin van Ethiopië.
Cassiopeia schepte constant op over de schoonheid van Andromeda, die volgens haar mooier was dan de dochters van de zeegod Poseidon, de Neriden.
Poseidon sprong uit zijn vel toen hij dat hoorde en stuurde een zeemonster naar Ethiopië. Andromeda’s ouders zochten hulp bij een orakel, dat zei dat ze hun dochter moesten opofferen om Poseidons wraakzucht te stillen.
Andromeda werd daarom aan een rots vastgebonden om door het zeemonster te worden verslonden. Gelukkig schoot ene Perseus haar te hulp. Als dank voor de heldendaad trouwde Andromeda met Perseus, en na haar dood plaatste de godin Athene Andromeda in de sterrenhemel om haar eer te bewijzen.
Andromedastelsel slokt kleinere stelsels op
Aan de rand van het sterrenbeeld Andromeda – richting Cassiopeia – ligt het sterrenstelsel Andromeda als een wazige, ovale vlek. Het sterrenstelsel, dat het dichtst bij de Melkweg staat, is het enige dat vanaf de aarde met het blote oog te zien is.
Andromeda is ruim 2,5 miljoen lichtjaar ver en bevat tot 1000 miljard sterren. Ter vergelijking: de Melkweg bevat naar schatting ‘slechts’ zo’n 200 miljard sterren.
Vanaf het zuidelijk halfrond van de aarde zijn de twee begeleidende sterrenstelsels van Andromeda te zien, M110 en M32.
Aan de rand van het sterrenbeeld Andromeda ligt het gelijknamige sterrenstelsel, dat meer dan 1000 miljard sterren bevat. Volgens onderzoek uit 2019 zal het Andromedastelsel de Melkweg over circa 5 miljard jaar opslokken.
In 2019 maakten Australische wetenschappers bekend dat het Andromedastelsel kannibalistische neigingen heeft.
Door de bewegingen van een speciale verzameling sterren – bolvormige sterrenhopen – te bestuderen, kregen de wetenschappers een kijkje in het heftige verleden van het Andromedastelsel.
Aan die bewegingen was te zien dat de grote broer van de Melkweg minstens tweemaal materiaal van buitenaf had verzwolgen, met tussenpozen van enkele miljarden jaren.
Volgens de onderzoekers zal de Melkweg over 4 tot 5 miljard jaar hetzelfde lot ondergaan: ons kleinere sterrenstelsel zal worden verslonden door het grotere Andromedastelsel.
Gelukkig bestaan we dan al niet meer. Al over circa 1 miljard jaar zal de zon zoveel energie uitstoten dat de aarde niet langer bewoonbaar is.
Zo vind je het sterrenbeeld Andromeda
In dit overzicht vind je enkele van de meest opvallende sterren in het sterrenbeeld Andromeda. Je kunt ook zien waar het Andromedastelsel zich bevindt ten opzichte van het sterrenbeeld.
Als je het sterrenbeeld Andromeda moeilijk kunt vinden, kun je ook het sterrenbeeld Cassiopeia zoeken, dat de letter W vormt en zich boven Andromeda aan de nachtelijke hemel bevindt.
Almach (γ)
Alternatieve naam: Gamma Andromedae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Almach een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,26.
De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, vanaf het aardoppervlak met het blote oog gezien.
In 1778 ontdekte de astronoom Johann Tobias Mayer dat Almach een dubbelster is.
Kleur: Oranje
Afstand tot de aarde: 390 lichtjaar
Titawin (Ʊ)
Alternatieve naam: Upsilon Andromedae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Titawin een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 4,09.
De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, vanaf het aardoppervlak met het blote oog gezien.
In 2010 ontdekten astronomen dat er zeker vier aardeachtige planeten rond de ster Titawin draaien.
Kleur: Geel
Afstand tot de aarde: 44 lichtjaar
Mirach (β)
Alternatieve naam: Beta Andromedae
Lichtsterkte: Vanaf de aarde heeft de ster Mirach een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,05.
De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, vanaf het aardoppervlak met het blote oog gezien.
Kleur: Rood
Afstand tot de aarde: 199 lichtjaar
Alpheratz (α)
Alternatieve naam: Alpha Andromedae
Lichtsterkte: Alpheratz is de helderste ster in het sterrenbeeld Andromeda. Vanaf de aarde heeft de ster Alpheratz een lichtsterkte – of een zogeheten schijnbare helderheid – van 2,07.
De schijnbare helderheid is een astronomisch classificatiesysteem, dat aangeeft hoe lichtsterk hemellichamen zijn, vanaf het aardoppervlak met het blote oog gezien.
Kleur: Blauw
Afstand tot de aarde: 97 lichtjaar
Andromedastelsel
Alternatieve naam: Messier 31
Het Andromedastelsel bevindt zich aan de rand van het sterrenbeeld Andromeda en is een spiraalvormig sterrenstelsel, net als onze Melkweg.
Op een afstand van 2,5 miljoen lichtjaar van de aarde is het Andromedastelsel het verste object dat met het blote oog in de lucht kan worden gezien.