Over donkere materie weten we niets: niet waar ze vandaan komt, waar ze uit bestaat en welke eigenschappen ze heeft.
We weten hooguit dat ze bestaat, want we zien dat haar zwaartekracht de zichtbare materie licht beïnvloedt.
En toch zijn we er nu wat wijzer over geworden.
Donkere materie gedraagt zich vreemd
Donkere materie verdeelt zich niet over een sterrenstelsel zoals computermodellen voorspellen.
Ze zou zich moeten ophopen in dichte bollen in het centrum van een stelsel en verderop lossere wolken vormen.
Sterren blazen donkere materie weg
Computersimulaties wijzen uit dat het binnenste van het sterrenstelsel, dat vol met jonge sterren zit, grote gaten in de donkere materie blaast.
Grote concentraties donkere materie zijn hier rood weergegeven. De gaten in de donkere materie zijn te zien als donkerblauwe gebieden.
Maar zo werkt het niet: in veel stelsels komt meer donkere materie aan de rand voor dan in het midden.
Nu heeft een astrofysisch team hier een verklaring voor:
De ouderdom van een sterrenstelsel bepaalt hoe donkere materie is verdeeld.
Het team onderzocht de verdeling van donkere materie in 16 dwergstelsels.
In de oudste helft daarvan was de stervorming miljarden jaren geleden al gestopt; de andere helft bevat jongere sterrenstelsels waar de stervorming pas is gestopt of nog bezig is.
Straling en zonnewind blazen donkere materie weg
De onderzoekers ontdekten een duidelijk verschil in de verdeling van donkere materie.
Als een sterrenstelsel jong is, ontstaan er veel nieuwe sterren, vooral in het hart. De intense straling en zonnewind van deeltjes van de jonge sterren blazen donkere materie naar de rand.
Naarmate een stelsel ouder wordt en de vorming van sterren stopt, pakt de donkere materie zich weer samen in het binnenste, zoals computermodellen dat ook voorspellen.
Als deze verklaring hout snijdt, weten we nu dat donkere materie wordt beïnvloed door sterrenstraling en zonnewind.