Over Arcturus
Arcturus schijnt ruim 100 keer zo fel als de zon en is de helderste ster aan het noordelijk hemelhalfrond.
De ster is zelfs in juni te zien; vooral in het midden van de maand, als het maanlicht de sterrenhemel niet overstraalt.
Hoewel de diameter van Arcturus 25 keer zo groot is als die van de zon en zijn oppervlak duizenden graden kouder is, hebben de twee sterren veel met elkaar gemeen.
Arcturus is een soort toekomstversie van de zon, die over 4 à 5 miljard jaar zijn brandstof van waterstof in de kern eveneens zal hebben verbruikt, waarna zwaardere elementen zijn gaan fuseren.
Achter het verschijnsel: Reus creëert zware stoffen
In het begin van een sterrenleven zal het lichtste element, waterstof, in de kern versmelten tot helium.
Later wordt de ster een rode reus en vormt hij o.a. zuurstof in zijn kern. Sterren als de zon zullen daarna instorten en doven.
Sterren met zeker tien keer zo veel massa als de zon worden rode superreuzen en vormen o.a. natrium.
De grote sterren groeien door en vormen nu zware elementen als ijzer en nikkel in hun kern.
Zware sterren exploderen tot supernova’s. Bij dit proces ontstaan elementen die zwaarder zijn dan nikkel.
Daarbij zal de diameter van de zon mogelijk wel 100 keer zo groot worden, en de temperatuur in de kern van de zon zal stijgen van 15 tot 100 miljoen °C.
Arcturus laat ons de toekomst van de zon zien, maar verdwijnt zelf nu al langzaam.
Over slechts 4000 jaar is hij al geleidelijk minder zichtbaar vanaf de aarde, omdat zijn baan loodrecht op de spiraalarmen van onze Melkweg en de richting van de meeste sterren staat.
Over een paar miljoen jaar zal Arcturus met 122 km/s voorgoed uit het aardse blikveld verdwijnen.
Gids voor Arcturus
Waar en wanneer?
Je vindt Arcturus door de steel van de Steelpan in de Grote Beer een eindje naar links door te trekken. Als dit sterrenbeeld moeilijk te vinden is, heb je misschien meer geluk met een verrekijker.
Zichtbaarheid
Rond middernacht vind je de Steelpan hoog aan de hemel op het westen. Arcturus staat midden aan de hemel op circa 50 graden boven de horizon op het zuiden.
Het beste zicht heb je in het uur na middernacht, als de lichte voorjaarshemel op z’n donkerst is. Eind mei is Arcturus het makkelijkst te vinden, want dan baadt de hemel niet in maanlicht.