Over Betelgeuze
In de donkere nachten van het winterseizoen zijn je kansen uitstekend om een van de helderste sterren aan de hemel ontdekken, Alpha Orionis, die je misschien beter kent als Betelgeuze.
Net als andere rode superreuzen heeft Betelgeuze de waterstof in zijn kern opgestookt, waardoor hij snel zal zijn opgebrand. Wanneer dat gebeurt, explodeert de ster als supernova en is hij ook overdag zichtbaar.
Betelgeuze wordt al snel kleiner. In slechts 15 jaar, van 1993 tot 2008, kromp de diameter van de superreus 15 procent, en die trend zal zich voortzetten totdat hij ontploft, waarbij Betelgeuze eindigt als een neutronenster of een zwart gat.
Betelgeuze gaat instorten
8 mln jaar geleden
Betelgeuze ontstond toen stof en gas van een sterrennevel door de zwaartekracht opeengeperst werden.
Heden
Betelgeuze is nu 750 keer zo groot als de zon, en zal binnen een miljoen jaar als supernova exploderen.
Over 7,5 mrd jaar
Vervolgens wordt Betelgeuze een neutronenster of een zwart gat. Welke van de twee is nog niet bekend.
Door de geringe brandstofvoorraad is Betelgeuze bovendien kouder dan andere sterren, waardoor hij door de tijd heen van kleur is veranderd: van witgloeiend tot rood.
Voor astronomen is het moeilijk te bepalen hoe groot Betelgeuze precies is. Dat komt doordat de ster pulseert en doordat er geen objecten omheen draaien.
Volgens de meest recente schattingen heeft de superreus waarschijnlijk een massa van 16,5 tot 19 keer die van de zon.
Gids voor Betelgeuze
WAAR EN WANNEER?
In het begin van de maand staat Betelgeuze om 23.00 uur op 20 graden boven de horizon op het oostzuidoosten. Gedurende de maand trekt hij 10-15 graden omhoog naar het zuidoosten.
Kijk in zuidoostelijke richting en zoek de zes sterren van het sterrenbeeld Orion. De reus Betelgeuze is de ster linksboven en vormt daarmee de ene schouder van Orion.
ZICHTBAARHEID
Je kunt Betelgeuze goed met het blote oog waarnemen, maar zijn rode kleur zie je beter met een gewone verrekijker – en natuurlijk nog beter met een telescoop.