De zon, de aarde en Jupiter staan op een rechte lijn, met de zon en Jupiter aan weerszijden van de aarde. Dit verschijnsel, oppositie geheten, heeft twee grote voordelen wanneer we de planeet
willen bestuderen:
de afstand van de aarde tot Jupiter is minimaal en de planeet is de hele nacht zichtbaar.
79 manen heeft Jupiter. De grootste, Ganymedes, is de grootste maan van het zonnestelsel en groter dan de planeet Mercurius.
Jupiter is de grootste en zwaarste planeet in ons zonnestelsel: hij weegt ruim dubbel zoveel als alle andere bij elkaar. En hij heeft ook nog eens de meeste manen van alle planeten in het zonnestelsel.
Astronomen blijven zelfs nieuwe manen vinden – 15 stuks in 2015, twee in 2016 en tien in 2018 – en nu is het aantal bekende manen 79.
Grote manen met verrekijker te zien
De recentelijk ontdekte manen zijn echter zo miniem dat ze alleen met krachtige telescopen te zien zijn.
De vier grootste manen – Europa, Io, Ganymedes en Callisto – zijn dan weer zo groot dat we ze al met een verrekijker kunnen waarnemen. Ze werden ontdekt door Galileo Galilei in 1610 en worden daarom de Galileïse manen genoemd.
Het oppervlak van de Jupiter-maan Io is getekend door vele vulkanen. De maan is het hemellichaam met de meeste vulkanische activiteit van het zonnestelsel, en de vulkanen spuwen hun materiaal meer dan 400 kilometer de ruimte in.
Als je Jupiter een aantal nachten volgt, zie je de vier manen dansen rond de planeet. Af en toe zullen er een of meer verdwijnen omdat ze achter Jupiter langs gaan of omdat ze wegvallen in zijn licht.
Gids voor manen van Jupiter
Wanneer?
Jupiter en zijn vier grote manen zijn het grootste deel van juni vanaf middernacht tot 2.00 uur te zien, maar ze schijnen het felst in de nacht van 10 op 11 juni, als Jupiter in oppositie is.
Waar?
Op 10 juni vind je Jupiter om 1.00 uur laag boven de horizon op het zuiden. De manen Europa en Ganymedes bevinden zich links van de planeet en Io en Callisto rechts.
Hoe?
Jupiter is met het blote oog te zien: hij schijnt feller dan de sterren aan de hemel. Om de manen te vinden heb je een verrekijker nodig. Leun ergens op met je ellebogen voor een rustig beeld.
