Lang niet elke ster is eenzaam. Zeker de helft van de sterren aan de hemel reist met een andere ster en hoort bij een stelsel met twee of meer sterren, die door de zwaartekracht in een vaste baan worden gehouden rond een gemeenschappelijk zwaartepunt.
Binnen een afstand van 20 lichtjaar van de zon zijn er 16 dubbelsterren en drie driedubbelsterren.
Zo hoort de ster die het dichtst bij de zon staat, Alpha Centauri, bij een stelsel met drie sterren, namelijk Alpha Centauri A en B, die dicht om elkaar heen draaien, en een verdere, zwakkere ster, Proxima Centauri.
Dubbelsterren ontstaan uit dezelfde wolk van stof en gas. Daarom bestaan ze uit dezelfde elementen en zijn ze even oud.
Maar soms worden ze elk met een andere massa gevormd, waardoor ze zich verschillend ontwikkelen en niet even lang leven. De ster met de grootste massa sterft het eerst
Tweelingzus van de zon leeft nog
Sommige onderzoekers denken zelfs dat alle sterren als dubbelsterren ontstaan.
De hypothetische tweelingzus van de zon, Nemesis genaamd, zou miljarden jaren geleden in een baan zijn beland die haar ver uit het zonnestelsel heeft gebracht. Mogelijk staat Nemesis nog steeds ergens in de Melkweg.
Het is waarschijnlijk een bruine dwerg, een kleine, koude ster die nooit heet genoeg wordt om een fusieproces te starten.
Drie manieren om een dubbelster te vinden
Dubbelsterren draaien om hetzelfde zwaartepunt, maar vaak is slechts één ster zichtbaar. Gelukkig zijn er drie manieren om een dubbelster op te sporen.
1. Astrometrische dubbelsterren
Sommige dubbelsterren worden ontdekt door onregelmatigheden in de bewegingen van de helderste ster, zoals Sirius en Sirius B in het sterrenbeeld Grote Hond.
2. Eclipserende dubbelsterren
Het komt voor dat twee sterren elkaar door hun banen beurtelings verduisteren. De helderheid van Algol A in het sterrenbeeld Perseus neemt om de drie dagen even af.
3. Spectroscopische dubbelsterren
Als de sterren heel dicht bij elkaar staan, is een spectroscoop, die het licht analyseert, nodig om ze te vinden. Zo is Castor in het sterrenbeeld Tweelingen ontdekt.