Sterren in verschillende kleuren

Sterren knipperen in allerlei kleuren

Sterren zijn enorme, lichtgevende hemellichamen die je ’s nachts met het blote oog kunt zien. Sommige sterren zijn rood of geel, andere blauw of wit. De kleur is afhankelijk van de temperatuur aan het oppervlak. Zo zijn de koudste sterren rood. Vanaf de aarde gezien knipperen sterren vaak. Dat de sterren knipperen, komt door onze atmosfeer. Het licht van sterren reist namelijk door allerlei lagen koude en warme lucht in de atmosfeer, en die buigen het licht van de sterren af. Meestal knipperen sterren dicht bij de horizon het meest, omdat het licht door een groter deel van de atmosfeer moet reizen. Ga op ontdekking in ons archief en leer meer over sterren.

Wat zijn sterren?

Sterren bestaan voornamelijk uit waterstof en helium en ontstaan in wolken van stof en gas. Een ster ontstaat als er in de wolk een grotere zwaartekracht heerst dan normaal, wat de dichtheid van de elementen geleidelijk vergroot.

De grotere dichtheid leidt tot een hogere temperatuur en druk. Op den duur wordt de temperatuur zo hoog dat er een atoomkernreactie ontstaat, fusie. Dat betekent dat de elementen versmelten en zwaarder worden.

Bij fusie komt warmte-energie vrij. Het proces gaat door tot het element ijzer ontstaat. IJzer neemt namelijk meer energie op dan het afgeeft. Daardoor verliest de ster zijn energie en begint het laatste deel van zijn leven.

Wat er dan met de ster gebeurt, hangt af van zijn grootte.

Zware sterren

Een zware ster ontwikkelt zich tot het grootste type ster in het heelal, een rode superreus.

Het centrum van de ster wordt door het ijzer compacter, waardoor er een enorme aantrekkingskracht ontstaat en de ster uiteindelijk explodeert (supernova) of een zwart gat wordt.

Als de ster een supernova wordt, spat hij uit elkaar en blijft alleen de kern achter in de vorm van een kleine neutronenster.

Als de ster een zwart gat wordt, wordt hij zozeer samengeperst dat er niets meer aan de zwaartekracht ervan kan ontsnappen. Zelfs licht niet – vandaar de naam ‘zwart gat’.

Lichte sterren

Bij een lichte ster stopt het fusieproces niet bij ijzer, maar kan het doorgaan tot koolstof.

In dit stadium verzamelt de koolstof zich in het centrum van de ster, terwijl de overige gassen van de ster de ruimte in worden geslingerd, waar ze sterrennevels en nieuwe sterren kunnen vormen.

De ster is nu een witte dwerg, en als hij na miljarden jaren is opgebrand, wordt hij een zwarte dwerg.

Hoeveel sterren zijn er?

Er zijn oneindig veel sterren in het heelal. Astronomen kunnen niet precies zeggen hoeveel het er zijn.

Het is al moeilijk te berekenen hoeveel sterren de Melkweg telt. Dat komt onder andere doordat veel kleine sterren, rode dwergen, een heel zwak licht geven. Maar de schatting is dat er 100-400 miljard sterren in de Melkweg zijn.

Hoeveel sterren zijn er?

© Shutterstock

Sterrenbeelden zijn wegwijzers

Van oudsher waren sterren belangrijk voor de navigatie, omdat hun locatie als baken kan fungeren.

Sterrenbeelden zijn groepen sterren binnen een afgegrensd gebied, die in de Griekse en Romeinse oudheid van groot belang waren, onder andere voor de navigatie. De sterrenbeelden maakten het makkelijk om de sterren te vinden waaruit je je positie en richting kon afleiden.

De sterrenbeelden werden ook gebruikt als kalender, omdat ze in de loop van het jaar van plek veranderen. Dat komt door de rotatie van de aarde om zijn eigen as en door zijn baan om de zon.

Voorbeeld van een sterrenbeeld

© Shutterstock
Bladzijde 1 / 13