In augustus blaast NASA de race naar de maan nieuw leven in. De Artemis-missie stuurt astronauten naar onze naaste buur in het zonnestelsel – bijna 50 jaar nadat Gene Cernan in december 1972 als laatste mens voet zette op de maan.
Space Launch System (SLS) brengt mensen en goederen naar de maan, waar NASA een kleine kolonie wil bouwen voor research verder weg in de ruimte.
Voor het SLS-project worden oude ruimtevaartuigen van NASA hergebruikt en doorontwikkeld. Vooral de veiligheid is opgeschroefd, zodat de astronauten kunnen ontsnappen bij een ongeval.
Combinatie van schild en motor beveiligt SLS
Bij het ongeluk met de Challenger in 1986 ontplofte het ruimtevaartuig 73 seconden na de lancering en alle zeven bemanningsleden kwamen om.
Door schade en schande wijs geworden hebben NASA-ingenieurs van het Artemis-programma gedaan wat ze konden voor de veiligheid van de astronauten die in de SLS, die ongeveer drie keer zo groot is als de Challenger, naar de ruimte zullen razen.
Dit is een illustratie van het Launch Abort System (LAS), onderdeel van het Artemis-programma. Het systeem schiet uit de Orion-capsule, die dan met parachutes op zee kan landen.
Launch Abort System (LAS) bevindt zich boven op de Orion-capsule, waar de astronauten zitten tijdens hun reis naar de maan. LAS is gemaakt van sterk composiet, dat bestand is tegen extreme temperaturen, lawaai en wind.
Als er iets misgaat tijdens de lancering, wordt de abort-motor van LAS binnen enkele milliseconden geactiveerd. Die kan 200.000 kilo druk genereren – genoeg om 26 olifanten op te tillen – en zo de capsule lostrekken.
Is de crew op veilige afstand van de raketten, dan schiet een zogeheten jettison-motor LAS weg van de Orion-capsule. Een laatste motor zorgt ervoor dat de astronauten de capsule zo kunnen manoeuvreren dat ze met parachutes op zee kunnen landen.
Duizenden tonnen brandstof tillen de SLS raket op
1. Boostere leverer to minutters turbo
Når nedtællingen rammer 0, antændes det første rakettrins fire motorer og de to motorer på boosterne. På kun to minutter når raketten op i en højde af 45 km, hvor de to boostere brænder ud og kobles fra.
2. Første trin får Orion ud i rummet
Efter otte minutter løber det første rakettrin tør for brændstof. Nu er raketten kommet 157 km op. Første trin frakobles, og selve rumfartøjet Orion går sammen med det øverste rakettrin i kredsløb om Jorden.
3. Andet trin giver et sidste skub
Efter en time og 25 minutter har det andet rakettrin sendt Orion ud i en aflang bane om Jorden og giver nu rumfartøjet det sidste skub mod Månen. Resten af turen må Orion klare sig med sin egen raketmotor og styreraketter.
SLS is de krachtigste raket ooit
De SLS-raket wordt de krachtigste ooit, als hij na enkele jaren vertraging eindelijk wordt gelanceerd.
Hij zal zelfs de legendarische Saturn V overtreffen, die aan het einde van de jaren 1960 en in het begin van de jaren 1970 astronauten naar de maan bracht met het Apollo-programma.
Hoewel NASA en andere ruimteagentschappen relatief vaak astronauten naar het ISS sturen, is de Artemis I-missie naar de maan nog steeds een enorme uitdaging. De maan is namelijk circa duizend keer verder weg van de aarde dan het ISS.
Artemis-missie gaat voor recycling
Om te slagen, moet de SLS-raket de Orion-capsule met een snelheid van bijna 40.000 km/u naar de maan katapulteren. Als SLS zijn brandstof heeft verstookt en het ruimtevaartuig weggeschoten is, zal de zwaartekracht het proberen af te remmen en daarom is die enorm hoge snelheid bij de start nodig – anders zal Orion gewoon weer naar beneden vallen.
Het bouwen van de tot nu toe grootste ruimteraket is een groot en duur karwei. Ruim 1900 toeleveranciers uit de VS en Europa hebben allemaal bijgedragen aan de lancering, die rond de vier miljard euro gaat kosten.
Het budget klinkt astronomisch, maar de ingenieurs hebben zelfs oude raketmotoren gebruikt. Ze hebben namelijk 16 gebruikte exemplaren van verschillende ruimtevaartuigen gerestaureerd en geüpgraded. Die worden nu gebruikt bij de eerste vier Artemis-missies.