Als een van de vele nieuwe ruimte-expedities per ongeluk onbekende levensvormen of gemuteerde micro-organismen mee terug naar de aarde neemt, zijn wij volkomen weerloos. Dat zegt een internationaal wetenschapsteam in een nieuw rapport.
Hoewel het risico om microscopisch kleine ruimtewezens naar de aarde te brengen uiterst klein is, kan het in het ergste scenario een biologische ramp betekenen.
Ruimtevaartorganisaties en nieuwe commerciële ruimtevaartbedrijven moeten dus meer doen om de veiligheid te waarborgen en zich op elke situatie voorbereiden, waarschuwen de biologen.
De experts vrezen verontreiniging door onbekende levensvormen en door verstekelingen van de aarde die zijn gemuteerd in de extreme omstandigheden van de ruimte.
Meer ruimtevaart verhoogt risico
De wetenschappers vergelijken een invasie van intergalactische micro-organismen met een nucleaire meltdown of een zware aardbeving.
Ruimtevaartuigen worden geassembleerd in steriele ruimtes (cleanrooms). Maar zelfs hier zijn ongewenste bacteriën en micro-organismen gevonden.
Op dit moment neemt het risico op ongelukken op kosmische schaal explosief toe.
Wel 85 organisaties werken momenteel aan expedities naar de ruimte.
Wetenschappers vrezen twee besmettingsscenario’s
Het voor de hand liggende gevaar is dat astronauten of onbemande voertuigen op de een of andere manier in contact komen met onbekende microscopische levensvormen en deze mee terug nemen naar de aarde.
Volgens de onderzoekers zou het ergste scenario een ‘biologische meltdown’ kunnen zijn, waarbij parasitaire ruimtewezens hele ecosystemen overnemen of wegvagen of zelfs mensen aanvallen en besmetten.
Maar dat scenario is uiterst onwaarschijnlijk, zeggen de onderzoekers – ondanks de vele missies die specifiek op zoek zijn naar leven in de ruimte.
Waarschijnlijker is dat ruimtereizigers verstekelingen mee de ruimte in nemen, waar ze muteren en hun weg terug vinden naar onze planeet.
In 2019 stortte een Israëlische maanlander neer op de maan met duizenden beerdiertjes aan boord.
De piepkleine diertjes zijn extreem gehard en kunnen (kortstondig) extreme temperaturen tot -270 °C en 151 °C overleven. Ze zijn ook bestand tegen zeer hoge druk, zuurstofgebrek en 1000 keer een voor mensen dodelijke dosis straling.
Deskundigen vrezen daarom dat ze lang in de ruimte kunnen overleven en wellicht muteren in een nieuwe, onbekende bedreiging.
De onderzoekers wijzen erop dat de mens de ruimte al heeft vervuild met levensvormen. Zo liet een Israëlische maanlander duizenden sluimerende beerdiertjes los op de maan toen die in 2019 neerstortte.
Ook op het internationale ruimtestation ISS zijn bacteriën gevonden die in de extreme omstandigheden goed gedijden.
Zelfs in de steriele ruimten van NASA, waar ruimtevaartuigen worden gebouwd, zijn ongewenste bacteriën aangetroffen. De onderzoekers suggereren dat hetzelfde zou kunnen gebeuren met ruimtemissies.
Om de planeet op deze bedreigingen voor te bereiden, stellen de onderzoekers voor dat ruimtevaartorganisaties databanken aanleggen van relevante organismen, noodprotocollen opstellen en de ontwikkeling ondersteunen van mobiele DNA-laboratoria om bacteriën en micro-organismen op te sporen.