Shutterstock / Frame Stock Footage
Heelal
Ruimtevaart

Robots moeten de ruimte bevrijden van onze rommel

Levensgevaarlijke brokstukken ter grootte van bussen racen om de aarde heen, waar ze een grote bedreiging vormen voor satellieten en ruimtestations.

Gepubliceerd op 08.02.22
Door Mads Elkær

In de ruimte wemelt het van het schroot dat om het gravitatieveld van de aarde suist met snelheden van meer dan zes kilometer per seconde. Ze vormen een groot gevaar voor satellieten, raketten en bemande ruimtestations.

Het schroot bestaat onder meer uit 35.000 fragmenten van raketten en dode satellieten ter grootte van minstens een vuist, die om de aarde vliegen tussen de circa 5000 actieve satellieten.

Wereldwijd hebben onderzoekers de 50 allergrootste en gevaarlijkste stukken ruimteafval geïdentificeerd die je in de doodse stilte een paar duizend kilometer van huis echt niet wilt tegenkomen.

Een onherbergzame omgeving

‘Dit soort afval is letterlijk zo groot als een schoolbus, met als enige verschil dat het afval geen remmen heeft en dat het niet bestuurd kan worden terwijl het met 24.000 km per uur door de ruimte vliegt.’

Aldus Darren McKnight, technisch adviseur bij LeoLabs, een van de internationale spelers die buitenaards ruimteschroot observeren, op de website MSN.

In de film ‘Gravity’ met Sandra Bullock en George Clooney komen de twee hoofdpersonen in een levensgevaarlijke zwerm terecht van het soort ruimteschroot dat het Pentagon opgeruimd wil hebben.

McKnight legt uit dat er onder meer 18 Russische raketdelen in die orde van grootte relatief dicht bij elkaar om de aarde zweven in de baan die Darren McKnight ‘een onherbergzame omgeving’ noemt.

Daar komen nog tot wel 500.000 stukken afval ter grootte van schroeven bij die als ongeleide projectielen door de ruimte vliegen en onder andere al gaten in de robotarm van het ISS hebben geslagen in de zomer van 2021.

Robots, netten en magneten

Door het botsingsgevaar en het stijgende aantal ruimtelanceringen willen de VS samen met een aantal andere grote ruimtenaties de vliegende stortplaatsen indammen.

De opruimtaak is uitbesteed aan private bedrijven, die bijna anderhalf miljoen euro kunnen verdienen in twee investeringsronden waarin ze hun kwaliteiten als ruimtevuilnismannen moeten laten zien.

Onder de deelnemers is het Japanse AstroScale met een kleine robotgestuurd ruimtevaartuig dat de vliegende brokstukken in de ruimte moet nabootsen, het ruimteafval moet omcirkelen en het moet invangen met een magneet.

Hier kun je zien hoe onderzoekers van de Surrey Universiteit in Groot-Brittannië de ruimte willen schoonmaken in het project RemoveDEBRIS – een van de vele buitenaardse opruimprojecten.

Het Zwitserse bedrijf ClearSpace pakt de klus iets anders aan in de afvalafspraak die het bedrijf al heeft gemaakt met de Europese Ruimtevaartorganisatie.

Net als in het Japanse project wordt bij de Zwitserse oplossing het vliegende afval omcirkeld, maar daarna wordt het gevangen met grote, geautomatiseerde vangarmen.

Het Britse bedrijf RemoveDebris, dat onder meer voor Elon Musks bedrijf SpaceX werkt, heeft een derde benadering van het opruimprobleem.

De Britten gooien gewoon een groot net uit om het ruimteschroot te vangen, en als het veilig in het net zit, wordt het met een groot zeil de atmosfeer van de aarde in gestuurd, waar het zal verbranden.