Ga op zomervakantie naar het ISS: Ruimtereizen anno 2021

Maar dan is het gedaan met de rust. De tweede rakettrap gaat aan en weer worden de passagiers in de stoelen gedrukt. Amper drie minuten na de lancering zijn ze op 100 kilometer hoogte.

Ze zijn nu officieel in de ruimte en mogen zich astronauten noemen. De aarde verdwijnt en de snelheid stijgt tot 27.000 km/h. Slechts negen minuten nadat de raket is opgestegen, is de Crew Dragon in een baan om de aarde gekomen. Binnen een paar uur nadert het ruimtevaartuig het ISS.

Elke ruimtetoerist heeft 55 miljoen dollar neergeteld voor de unieke ervaring, die al voor het einde van 2021 werkelijkheid kan worden. Het geld gaat naar het bedrijf Axiom Space, dat het transport bij het Amerikaanse bedrijf SpaceX en het verblijf op het ruimtestation bij NASA boekt.

En de reisbureaus stoppen hier niet – de volgende stappen zijn ruimtehotels in een baan rond de aarde en reizen van een week rond de maan.

Russen op ruimtewandeling

De komende jaren zal het hard gaan met het ruimtetoerisme. Na alle voorbereidingen kunnen Amerikaanse ruimtevaartbedrijven betalende gasten nu bijna naar de ruimte sturen.

Er zijn zelfs routes om uit te kiezen, van korte uitstapjes tot lange verblijven.

Ruimtetoerisme is niet helemaal nieuw. Van 2001 tot 2009 boekten zes mannen en een vrouw een reis naar het internationale ruimtestation ISS.

De reizen werden destijds georganiseerd door het Amerikaanse Space Adventures. Dit ruimtereisbureau had een overeenkomst gesloten met het Russische ruimteagentschap Roskosmos, dat voor het transport zorgde.

Op die manier konden de Russen een klein deel van de kosten van het ruimteprogramma van de overheid dekken, en dat zal ook nu weer het geval zijn.

Roskosmos heeft zojuist een nieuwe deal gesloten met Space Adventures, dat de kans krijgt om nog twee Sojoez-tickets naar het ISS te verkopen.

Een van de ruimtetoeristen die in 2023 meegaan, mag zelfs een ruimtewandeling maken – de ultieme sightseeing.

Met een Russisch ruimtepak aan zal hij het ISS verlaten en er tot anderhalf uur lang omheen klauteren. Een ruimtewandelpak is als een klein ruimteschip.

Het beschermt tegen het dodelijke vacuüm in de ruimte, en in zijn rugzak heeft de ruimtewandelaar zuurstof, airconditioning voor temperatuurregeling en ventilatie, en filters die kooldioxide uit de uitgeademde lucht verwijderen.

De ruimtewandeling biedt uiteraard een uniek uitzicht, maar het is ook hard werken. Het ruimtepak is stijf en werkt niet erg mee tijdens het bewegen.

Bovendien is de druk in het ruimtepak slechts 40 procent van de normale atmosferische druk en ademt de astronaut pure zuurstof in.

In stressvolle situaties is het belangrijk om het hoofd koel te houden en allerlei veiligheidsprocedures te onthouden. Ruimtetoeristen moeten dan ook een aantal weken oefenen met het ruimtewandelen in ‘Sterrenstad’, het Russische astronautencentrum iets ten noordoosten van Moskou.

Miljardairs gingen voorop

Veruit de meeste ruimtetoeristen beginnen de reis echter in de VS. Hier staat dan ook een doorbraak te wachten in de bemande ruimtevluchten. De nieuwe mogelijkheden om de ruimte in te gaan zijn ontstaan met de komst van de commerciële ruimtevaart.

Het bouwen en lanceren van raketten is zeer duur, en historisch gezien een taak voor een natie. Maar voor miljardairs speelt geld geen rol, en sommige hebben astronomische bedragen in de ruimtevaart gestoken.

Veruit het meest succesvolle particuliere ruimtevaartbedrijf is het Amerikaanse SpaceX van Elon Musk. Op 30 mei 2020 stuurde SpaceX als eerste particuliere bedrijf mensen in een baan rond de aarde en naar het ISS.

De klant was NASA, en aan boord van de Crew Dragon waren de twee ervaren astronauten Bob Behnken en Doug Hurley. SpaceX heeft nu van NASA te horen gekregen dat de Falcon 9-raket en de Crew Dragon aan alle vereisten voor bemande ruimtevluchten voldoen, en dat maakt de weg vrij voor ruimtetoerisme.

Net als Axiom Space heeft het ruimtevaartagentschap Space Adventures plannen om de Crew Dragon te boeken voor gasten die ervoor betalen, maar zonder verblijf op het ISS; drie of vier ruimtetoeristen blijven in het ruimtevaartuig terwijl het rond de aarde raast.

De reis kan de toeristen twee tot drie keer zo ver de ruimte in brengen als de afstand waarop het ruimtestation cirkelt.

Zo ver verwijderd van de aarde is de mens niet meer geweest sinds de Apollomissies naar de maan van een halve eeuw geleden.

De Crew Dragon kan tot vijf dagen in een baan rond de aarde draaien. De capsule is vanbinnen zo groot als een bestelwagen en biedt voldoende ruimte voor passagiers om gewichtloos rond te zweven.

Maar als de reis meerdere dagen gaat duren, wordt het erg krap in de kleine cabine, dus de toeristen mogen geen last hebben van claustrofobie.

Space Adventures verwacht eind 2021 klaar te zijn voor vertrek, en de prijs bedraagt waarschijnlijk tegen de 30 miljoen euro.

Gewichtloosheid voelt als een val

SpaceX krijgt concurrentie van een meer gevestigd lucht- en ruimtevaartbedrijf – Boeing zal ruimtetoeristen welkom heten in zijn Starliner.

Net als SpaceX is Boeing door NASA ingehuurd, die astronauten liever met een Amerikaanse raket vanaf Amerikaanse bodem naar het ISS stuurt in plaats van de Russen te betalen voor de lanceringen. Sinds de laatste spaceshuttle in 2011 heeft NASA zelf geen astronauten naar het ISS kunnen brengen, maar SpaceX en dus binnenkort ook Boeing kunnen dit overnemen.

In vergelijking met SpaceX loopt Boeing een jaartje achter, en het bedrijf heeft nog geen mensen de ruimte in gevlogen. Maar er zijn plannen voor ruimtetoerisme met de Starliner, die mee kan met een Atlas V-raket van het bedrijf United Launch Alliance en plaats biedt aan zeven ruimtereizigers.

De hoogtepunten van de reis zullen het uitzicht op de aarde en de gewichtloosheid zijn. Beide worden het best ervaren als de reis een verblijf op het ISS omvat. Dat heeft volop ruimte om in te zweven en zelfs een speciale uitkijkmodule met zeven grote ramen.

Iedere dag draait het ISS wel 16 keer rond de aarde, en het landschap onder het ruimtestation verandert voortdurend.

Toeristen kunnen foto’s maken van de Amazone die door Zuid-Amerika slingert, van de laars van Italië die de Middellandse Zee in steekt of van de Bahama’s en het turkooizen water van het Caribisch gebied.

Zweven door het ISS is ook bijzonder, maar gewichtloosheid kan een last zijn. Het is moeilijk om het lichaam eraan te laten wennen, en aangezien de gewichtloosheid ontstaat doordat het ISS zich in een vrije val rond de aarde bevindt, zullen veel mensen het gevoel hebben dat ze constant vallen.

Bovendien kunnen astronauten last krijgen van ruimteziekte, die lijkt op reisziekte.

Ruimtehotel koppelt aan

Het ISS is geen budgethotel: NASA vraagt 35.000 dollar per overnachting. En dan zijn de toeristen niet eens verzekerd van een privékamer, want het ruimtestation heeft maar zes kleine slaapcabines.

Als die bezet zijn, moeten ze de nacht doorbrengen op een willekeurige plek op het ruimtestation – met een vastgesnoerde slaapzak, zodat ze niet in hun slaap rondzweven.

Maar er is hoop voor wie per se een kamer alleen wil. In 2025 zal Axiom Space het ISS voorzien van een extra woonmodule met acht cabines. Zodra het ruimtestation een echt ruimtehotel krijgt, compleet met uitkijkmodule, kan het toerisme een vlucht nemen.

Naarmate ruimtevaartbedrijven op stoom komen en de concurrentie toeneemt, zullen de prijzen dalen, maar in de nabije toekomst zal een reisje rond de aarde nog miljoenen dollars kosten.

Want zelfs met een toenemend hergebruik van raketten en ruimtevaartuigen blijft het een uitermate kostbare aangelegenheid om mensen naar het ruimtestation te sturen.

Het heelal in voor een habbekrats

Gelukkig is er een alternatief voor mensen die niet tot de rijksten der aarde behoren. Als je genoegen neemt met slechts een paar minuten in de ruimte, kun je een ‘discount’-ruimtereis boeken bij Virgin Galactic en Blue Origin.

De ticketprijs ligt rond de 250.000 dollar, en de eerste vakantiereizen zullen plaatsvinden in 2021 of 2022.

Toeristen worden naar iets meer dan 100 kilometer hoogte geschoten en dalen dan weer af. In de vrije val ervaren ze drie tot vijf minuten gewichtloosheid.

Blue Origin is eigendom van ’s werelds rijkste man, Jeff Bezos. In de capsule op zijn 5 meter hoge, volledig herbruikbare raket New Shepard passen zes mensen.

Vanuit de ruimtehaven van Texas schiet de raket 2,5 minuut lang omhoog, waarna de raketmotor afslaat.

Dan wordt de ruimtecapsule gescheiden van de raket en zweven de passagiers gewichtloos rond in de 15 m3 grote cabine. Na slechts 11 minuten landt de capsule weer op aarde.

🎬: Stijg op met het ruimtechartertoestel SpaceShipTwo

Met Virgin Galactic duurt de reis, met het ruimtevaartuig SpaceShipTwo, iets langer. Het draagtoestel WhiteKnightTwo brengt het naar 15 kilometer hoogte. Daar wordt het ruimtevaartuig losgekoppeld, waarna het de raketmotor aanzet en bijna loodrecht omhoog schiet tot het in de ruimte is.

Hier zijn de toeristen vijf minuten gewichtloos, waarna de SpaceShipTwo zal afdalen naar de landingsbaan op aarde.

Zodra Blue Origin en Virgin Galactic zo veel toeristen hebben gelanceerd dat de investering zichzelf terugverdient, zullen de prijzen van dit soort ruimtereizen verder dalen. Over een aantal jaar is het daarom niet alleen meer weggelegd voor miljonairs om de aarde tijdelijk te verlaten.

Maan wordt een toeristenoord

Voor sommige toeristen is een ruimtetrip of een langer verblijf in het ISS niet genoeg. Ze willen veel verder – helemaal tot aan het punt waarop de aarde is gereduceerd tot een kleine, blauwe bol in de verte.

SpaceX bouwt een gigantische raket om rond de maan te kunnen reizen.

Prototypen van het 50 meter hoge ruimteschip Starship worden nu getest in Texas, terwijl de draagraket Super Heavy Rocket nog in de vroege ontwikkelingsfase verkeert.

De Japanner Yusaku Maezawa wil de eerste ruimtetoerist zijn die 400.000 kilometer de ruimte in vliegt en een rondje om de maan draait. Maezawa zal daarbij worden vergezeld door een groep kunstenaars van het project #dearMoon.

Volgens de rooskleurigste plannen vindt de maanreis plaats in 2023. Maar aangezien raket en ruimteschip eerst gebouwd en dan getest moeten worden, zal het wel een paar jaar later worden.

En de Starship gaat niet alleen maancruises verzorgen – NASA wil hem gebruiken als landingsvaartuig voor het Artemis-programma, dat volgens plan in 2024 astronauten naar de maan zal brengen om er een permanente basis te bouwen.