NASA

Expert over uitgestelde raketlancering: ‘Het enig juiste’

Is NASA in crisis na de afgeblazen lancering van het SLS? Twee astrofysici geven hun mening over de Artemismissie.

De raketwetenschap liet zich weer van zijn weerbarstige kant zien toen NASA opnieuw de lancering van de maanraket SLS moest uitstellen.

Al voordat het officiële aftellen was begonnen, gooide NASA de handdoek in de ring omdat er een lek was opgetreden tijdens het vullen met brandstof.

Nu moet het SLS ofwel afgedekt en op het lanceerplatform gerepareerd worden, ofwel uit elkaar worden gehaald en afgevoerd. Daarom verwacht NASA pas op zijn vroegst op 19 september weer een lanceerpoging te kunnen doen.

En de deadline die NASA zichzelf heeft gesteld voor de lancering van het SLS in het kader van de eerste missie van het Artemisprogramma, valt pas in 2023.

Volgens Michael Linden-Vørne, astrofysicus aan het nationale ruimte-instituut van Denemarken, is het zeer verstandig dat NASA de veiligheid vooropstelt.

‘Het is voor het eerst dat dit type raket gelanceerd wordt. Dit is een complexe technologie, en NASA heeft zelf gezegd dat er een aanzienlijke kans is dat de lancering mislukt. De organisatie doet het enig juiste, vooral gezien de druk waaronder ze staat en de eerdere ervaringen: bij mislukte lanceringen zijn 14 doden gevallen,’ zegt hij.

SLS is een bezigheidsproject

Hoewel Michael Linden-Vørne er geen bezwaar in ziet dat NASA de lancering van het SLS uitstelt als er zich problemen voordoen, denkt hij dat zich nog meer uitdagingen zullen aandienen naarmate het Artemisprogramma vordert.

‘Het hele SLS-project is geïnitieerd door de top van het politieke systeem in de VS om luchtvaart- en ruimtevaartbedrijven die eerder met NASA samenwerkten, overeind te houden. Het was een poging deze bedrijven te redden, want eerdere ruimteprojecten waren in de ijskast gezet tijdens de regering-Bush,’ zegt de Deen.

‘Dat het SLS in hoge mate een politiek besluit was, is van grote invloed geweest op het ontwerp van het raketsysteem. Een groot probleem is dat het huidige SLS nauwelijks mogelijkheden biedt tot hergebruik,’ aldus Linden-Vørne.

LEES OOK: Overtreft Musks nieuwe reuzenraket die van NASA?

Terwijl het doel van de lanceerraket Starship van SpaceX is dat hij 100 procent herbruikbaar moet zijn, is het SLS niet ontworpen om meerdere keren gebruikt te worden. Daardoor wordt elke lancering duurder, en volgens Linden-Vørne kan dat op termijn een groot probleem worden voor de financiering van het Artemisprogramma.

Elke lancering kost 4 miljard euro

De lancering van het SLS is de eerste stap van NASA’s Artemisprogramma, dat een ‘basiskamp’ voor astronauten en wetenschappers op de maan behelst. Daardoor moet toekomstig ruimteonderzoek, waaronder de verkenning van Mars, eenvoudiger worden.

Tot nu toe heeft alleen al de ontwikkeling van de raket 23 miljard euro gekost, en NASA moet dus nog maar zien aan te tonen dat de SLS-raket het ruimtevaartuig Orion veilig buiten de zwaartekracht van de aarde en naar de maan kan brengen.

Tot aan 2025, wanneer de Artemismissies I, II en III gepland zijn, zal het ruimtevaartprogramma 86 miljard euro kosten, en de eerste lancering kost zo’n 4 miljard.

Wat leveren de astronomische bedragen die worden uitgetrokken voor een toekomstige bemande basis op de maan het ruimteonderzoek eigenlijk concreet op?

Wij vroegen het Tina Ibsen, astrofysicus aan de universiteit van Kopenhagen in Denemarken.

We moeten loskomen van de aarde

Een van de grootste voordelen van het Artemisprogramma is volgens Tina Ibsen dat ruimteonderzoekers kunnen ‘loskomen’ van de aarde.

‘Op dit moment zijn we zeer afhankelijk van de aarde: er komen grondstoffen vandaan, die bewerkt worden tot voedsel, zuivere zuurstof, raketbrandstof of reserveonderdelen voor satellieten, meetapparatuur of ruimteschepen.’

‘Als we erin slagen een basis op de maan te vestigen, worden we minder afhankelijk van de aarde. We zullen ervaring opdoen met het produceren van voedsel en materialen in de ruimte, en het is essentieel om dat te kunnen voordat we naar andere planeten reizen.’

LEES OOK: Overzicht van het ruimteprogramma Artemis

Ibsen legt uit dat het onderzoek in het zonnestelsel een flinke impuls zal krijgen als we wetenschappers naar andere planeten kunnen sturen.

‘Nu doen robots het werk, en met de huidige technologie moeten we jaren wachten voordat er materiaal van Mars komt dat we kunnen analyseren. Als we erheen kunnen, zullen we veel kennis opdoen over de geschiedenis van de maan en Mars, en dan kunnen we ontdekken welke planeten gunstig zijn om naartoe te gaan als ruimtereizen makkelijker wordt.’