Vijf missies moeten bepalen of er leven is op Venus

Venus stond wat verkenning betreft lang in de schaduw van Mars, maar er zijn weer missies op komst. De komende tien jaar willen NASA, ESA en Roskosmos sondes lanceren om na te gaan waarom het klimaat op Venus zo extreem is – en om te zoeken naar leven.

Leven op Venus
© Claus Lunau

Venus is de planeet die in haar baan om de zon het dichtst bij de aarde komt, maar al is ze dichtbij en lijkt ze sterk op de aarde, ze herbergt nog allerlei mysteries.

Venus had ooit zeeën en misschien zelfs leven, maar nu is het de heetste planeet in het zonnestelsel en we weten niet waarom het klimaat op hol sloeg.

Tientallen jaren geleden dook er voor het laatst een vaartuig door de dichte atmosfeer van Venus, maar nu gaat er een nieuwe generatie sondes op pad.

Ze nemen allerlei instrumenten mee om Venus in kaart te brengen en nieuwe inzichten te verschaffen in de bodem, de atmosfeer en, het belangrijkste, de mogelijkheid van leven.

MIT/Rocket Lab

MIT/Rocket Lab
© NASA/JPL-Caltech

Zoeken naar leven in de wolken

De eerste particuliere missie naar Venus wordt een samenwerking tussen het ruimtevaartbedrijf Rocket Lab en onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in de VS. Een sonde daalt af door het wolkendek van Venus om uit te zoeken of er micro-organismen in de wolken kunnen leven.

De sonde blijft vijf minuten in de wolken, terwijl een laserinstrument de grootte, vorm en inhoud van de wolkendruppels meet. Als de druppels niet alleen uit geconcentreerd zwavelzuur bestaan, zou dat een teken van leven kunnen zijn.

  • Lancering: 2023
  • Duur: 6 maanden
  • Instrumenten: 1

DAVINCI+

DAVINCI+
© NASA

Zoeken naar een oceaan

De NASA-missie DAVINCI+ (Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging) wil de atmosfeer van Venus onderzoeken om na te gaan of er ooit een zee op de planeet was.

Terwijl een satelliet rond de planeet draait en beelden maakt in infrarood en ultraviolet licht – zichtbaar licht kan niet door wolken heen dringen – daalt er een kleine sonde door de atmosfeer af om de samenstelling ervan te analyseren.

De sonde heeft een uur nodig om de oppervlakte te bereiken, en zal na enkele minuten bezwijken door de hitte.

  • Lancering: 2029
  • Duur: 3 jaar
  • Instrumenten: 5

Venera-D

Venera-D
© NASA/JPL-Caltech

Bestand tegen hitte en druk

Met de missie Venera-D keert Rusland na 40 jaar terug naar Venus.

In 1982 hield de Sovjetsonde Venera 13 het 127 minuten uit op het oppervlak van Venus, en ze nam onder andere de eerste geluiden van een andere planeet op. Het is de bedoeling dat de Venera-D de hoge druk en de temperaturen van circa 460 °C ongeveer drie uur uithoudt.

De landingssonde neemt camera’s en instrumenten mee die de chemische samenstelling van de bodem kunnen bepalen, en een satelliet in een baan om Venus meet de atmosfeer met radar.

  • Lancering: 2029
  • Duur: 3 jaar
  • Instrumenten: 15

VERITAS

VERITAS
© NASA/JPL-Caltech

Kartering van het oppervlak

De satelliet VERITAS (Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy) van NASA zal de bodem van Venus in kaart brengen via radar. De kaart wordt zo gedetailleerd dat rotsformaties van 15 meter al zichtbaar zullen zijn.

De VERITAS krijgt ook een infraroodcamera mee, omdat de warmtestraling kan vertellen waar het gesteente uit bestaat. Bovendien kan het instrument gassen meten van eventuele actieve vulkanen. Wetenschappers hopen dat de VERITAS de geologische geschiedenis van Venus kan reconstrueren.

  • Lancering: 2031
  • Duur: 5 jaar
  • Instrumenten: 2

EnVision

EnVision

De diepte in

De Europese sonde EnVision van ESA gaat na waarom Venus zich zo anders heeft ontwikkeld dan de aarde.

De sonde draait rond Venus en maakt radarbeelden van het oppervlak tot op 10 meter nauwkeurig, terwijl radiogolven een kilometer de grond in gaan. Verder wordt het binnenste van de planeet geanalyseerd aan de hand van metingen van het gravitatieveld.

De sonde krijgt ook drie spectrometers mee om de chemische samenstelling van de atmosfeer en het bodemgesteente te meten. Zo moet blijken hoe vulkanische activiteit de planeet heeft veranderd.

  • Lanceerdatum: 2032
  • Duur: 6,5 jaar
  • Instrumenten: 6