Als mensen naar een nieuw huis zoeken, letten ze vaak op schone lucht, ruimte en een gunstige ligging.
Astronomen doen hetzelfde op de kosmische woningmarkt en hebben 24 exoplaneten aangewezen die niet alleen bewoonbaar zijn, maar zelfs beter geschikt zijn voor leven dan onze eigen aardkloot.
De ontdekking van deze superbewoonbare exoplaneten kan de zoektocht naar leven in het heelal toespitsen, maar het zoekgebied ook uitbreiden naar andere planeten die niet als twee druppels water op de aarde lijken.
Warme, natte en zware planeten zijn het bewoonbaarst
Astronomen van de Washington State University stelden een aantal criteria op voor planeten die met de kennis van nu het geschiktst zijn voor leven.
Het gaat o.a. om planeten die:
- ouder zijn dan de aarde, zodat leven zich langer kon ontwikkelen,
- anderhalf keer zo zwaar zijn, zodat de zwaartekracht de atmosfeer beter vasthoudt,
- gemiddeld 5 °C warmer zijn, zodat dieren en planten het beter hebben,
- en de luchtvochtigheid van het oerwoud hebben, waar de biodiversiteit op z’n grootst is.
Op basis van dat lijstje spitten de onderzoekers de database van 4500 bekende exoplaneten door en vonden ze er 24 die er geheel of gedeeltelijk aan voldeden.
Eén planeet, KOI 5715.01, voldoet aan de meeste eisen en is dan ook de beste kandidaat voor het predicaat superbewoonbaar.
KOI 5715.01 (rode pijl) is de geschiktste planeet voor leven die we kennen omdat hij om een zogeheten K-ster draait, tussen de 5 en 8 miljard jaar oud is en wellicht iets warmer is dan de aarde. De grafiek toont dat alle 24 superbewoonbare planeten in de bewoonbare zone van hun ster staan. De x-as geeft de afstand tot de ster weer in AE (de afstand tussen de zon en de aarde), en de y-as toont de massa van de ster. De grootte en kleur van de stippen geven de straal van de planeet ten opzichte van die van de aarde weer, en de kleur toont de temperatuur van de ster.
Uit het onderzoek blijkt ook dat de omgeving van belang is. Zogeheten G-sterren als de zon kunnen door hun brandstof heen raken voordat er leven op de planeten ontstaat.
Astronomen raden aan om te zoeken rond K-sterren, die kouder, minder zwaar en feller zijn dan de zon, maar wel 20 tot 70 miljard jaar in stand kunnen blijven.
Dat verhoogt de kans dat er leven kan ontstaan op de planeten eromheen, maar volgens de onderzoekers hebben sterren na 5 tot 8 miljard jaar de grootste kans om leven mogelijk te maken. De zon is ongeveer halverwege zijn vermoedelijke levensduur van 10 miljard jaar.
Onderzoek spitst planetenjacht toe
De 24 kandidaten staan allemaal op meer dan 100 lichtjaar van de aarde, en dat is buiten het gebied dat de huidige planetenjager van NASA, de telescoop TESS, in hoge resolutie kan afspeuren.
Als een planeet voor zijn ster langs trekt, daalt de lichtintensiteit. Dat pikt de TESS-telescoop op, en zo ontdekt NASA nieuwe exoplaneten. Maar de TESS is niet krachtig genoeg om details over de atmosfeer aan het licht te brengen.
De lijst kan echter een uitgangspunt zijn voor toekomstige ruimtetelescopen als de James Webb, Habex en Luvior.
De onderzoekers stellen dat superbewoonbare planeten meer aandacht verdienen dan planeten die sterk op de aarde lijken.
Chemie verraadt leven
De ruimtetelescopen Habex en Luvoir blokkeren sterrenlicht en krijgen planeten daardoor haarscherp in beeld. Uit de weerkaatsing is af te leiden wat er in de atmosfeer zit en of er leven kan zijn.