Credit John A. Paice www.johnapaice.com/
Sort hul

Astronomen ontdekken grootste kosmische explosie ooit

Op 8 miljard lichtjaar afstand heeft één explosie al meer energie uitgezonden dan de zon in haar hele leven.

Hij is meer dan tien keer zo helder als alle andere krachtige sterexplosies die we kennen en duurt op dit moment al meer dan drie jaar.

Astronomen van de University of Southampton legden de grootste en meest energierijke kosmische explosie vast die we ooit hebben gezien.

De energie-uitbarsting, die de naam AT2021lwx kreeg, deed zich voor op circa 8 miljard lichtjaar afstand, toen het heelal zo’n 6 miljard jaar oud was, en is nu al meer dan drie jaar zichtbaar.

Ter vergelijking: de enorme energieontlading die ontstaat als een ster onder zijn eigen gewicht instort en explodeert, is slechts enkele maanden zichtbaar.

‘In drie jaar tijd is er bij deze gebeurtenis 100 keer zo veel energie vrijgekomen als de zon in haar levensduur van 10 miljard jaar zal afgeven,’ zegt hoofdonderzoeker Philip Wiseman in The Guardian.

Hij en zijn collega’s probeerden de explosie van dichtbij te bekijken met een aantal telescopen, waaronder NASA’s Neil Gehrels Swift-telescoop en de Gran Telescopio Canarias op La Palma.

Zeldzaam verschijnsel

De exacte bron is nog niet uit de metingen afgeleid.

De astronomen denken echter dat de extreme uitbarsting van energie mogelijk ontspringt uit een reusachtige gaswolk – wellicht duizenden malen groter dan onze eigen zon – die door een superzwaar zwart gat wordt verstoord en uiteengetrokken.

De opgeslokte delen van de gaswolk kunnen dan schokgolven door de restanten van de wolk en door het stoffige donutvormige gas rond het gat sturen.

Dit is echter zeer zeldzaam en is nog nooit op zo’n grote schaal waargenomen.

AT2021lwx is niet de felste explosie die we ooit hebben gezien. In 2022 werd vastgesteld dat een uitzonderlijk energierijke gammaflits op 2,4 miljard lichtjaar afstand de grootst bekende ruimte-explosie was.

De gammaflits, die de naam GRB 221009A kreeg, had een hogere lichtintensiteit, maar duurde slechts enkele minuten.

De totale hoeveelheid energie van de onlangs gemeten explosie AT2021lwx zal dan ook vele malen groter zijn.

De resultaten van de metingen zijn onlangs gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.