MAAN
Chang’e 5 moet landen bij de gedoofde vulkaan Mons Rümker, op een van de grote, donkere vlakten van gestolde lava die de maan rijk is.
Boormonsters duiden op jonge maanbodem
Op 24 november stuurde het Chinese ruimteagentschap zijn tot dusver meest ambitieuze robotmissie Chang’e 5 naar de maan. Circa 2200 seconden na vertrek liet de maansonde los van de raket, en nu is hij op weg naar een overdrachtbaan (transfer orbit) naar de maan. De missie moet 2 kilo maanstenen en -stof van een jonge lavavlakte verzamelen en naar de aarde brengen.
De Chang’e 5 steeg op vanaf het Wenchang Space Launch Center in de Chinese provincie Hainan. De lancering stond in de planning voor maart 2020, maar werd vanwege de pandemie uitgesteld tot eind november.
Wanneer het vaartuig in een baan om de maan gaat, splitst het zich op. Terwijl de ene helft in zijn baan blijft, zal de andere op de maan landen, waar een boor en een robotarm aan de slag gaan.
De monsters worden in een kleine opstijgmodule geplaatst, die de maan verlaat en zich weer aansluit bij de eerste helft. Vervolgens gaat de reis terug naar de aarde, waar de onderzoekers de monsters in laboratoria kunnen analyseren.
Chang’e 5 zal landen bij Mons Rümker, een al lang gedoofde vulkaan op een van de grote, donkere lavavelden van de maan. De vrij jonge bodem werd hier zo’n 1,3 miljard jaar geleden gevormd. De monsters kunnen laten zien welke elementen de maan bevat en zijn geologische geschiedenis achterhalen.
MARS
Rover moet rood stof verzamelen
Marsrovers als Curiosity zijn voorzien van geavanceerde instrumenten die stapels gegevens over mineralen op Mars kunnen leveren. Maar niets haalt het bij de grondige analyse in laboratoria op aarde, en daarom willen de Amerikaanse NASA en de Europese ESA samen in 2026 een Marsmissie op touw zetten.
Die moet monsters oppikken die de komende Mars 2020-rover op de planeet achterlaat.
Het Japanse ruimtevaartagentschap JAXA wil een vlucht naar twee manen van Mars maken om in 2029 monsters van Phobos te nemen om de maanvorming te onderzoeken.
KOMEET
Het vaartuig CAESAR wordt volgens plan in augustus 2024 gelanceerd om een monster te nemen van de komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko.
Bekende komeet krijgt weer bezoek
In 2014 kreeg de komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko bezoek van een Europese sonde.
Nu willen de Amerikanen de komeet ook bezoeken om monsters te nemen van een van de oudste objecten van het zonnestelsel, dat hetzelfde type moleculen bevat als die waar de zon en de planeten uit zijn ontstaan.
De sonde CAESAR wordt in augustus 2024 gelanceerd en komt vijf jaar later aan, maar pas in 2038 zal een capsule met materiaal terugkomen op aarde.
