Het wordt wel de grootste bedreiging voor de gezondheid genoemd: veel buikvet kan de kans op een aantal levensstijlziekten, zoals diabetes, verhogen. Dat was al bekend.
Maar nu toont een onderzoek van de University of Virginia aan dat een factor die bijdraagt aan een dikke buik in zeldzame gevallen juist een beschermend effect kan hebben tegen diabetes type 2.
Het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift eLife, komt voort uit een groeiend begrip dat sommige mensen met overgewicht tot een speciale groep behoren, met wat ‘metabolisch gezond overgewicht’ wordt genoemd.
‘Het is een toestand waarbij mensen die normaal gesproken een risico zouden hebben op hart- en vaatziekten en diabetes omdat ze overgewicht hebben, juist beschermd zijn tegen de negatieve effecten van hun overgewicht,’ zegt Mete Civelek, een van de onderzoekers, in een persbericht.
Onverwachte rol
Civelek en de rest van het onderzoeksteam namen een aantal genetische variaties onder de loep die het risico op het ontwikkelen van buikvet kunnen verhogen.
Er zijn honderden gebieden in ons DNA die de neiging tot het ontwikkelen van overtollig buikvet lijken te vergroten, en de onderzoekers ontdekten dat vijf genetische variaties een onverwachte rol speelden in het lichaam.
‘Tot onze verrassing verlagen deze vijf gebieden iemands kans op diabetes type 2,’ aldus Yonathan Aberra, de hoofdonderzoeker in een persbericht.
Diabetes type 2 is te voorkomen
Diabetes type 2 houdt in dat de cellen in het lichaam niet voldoende reageren op het hormoon insuline.
Insuline zorgt ervoor dat cellen glucose uit het bloed kunnen opnemen. Als cellen dat niet doen, hoopt de glucose zich op in het bloed, wat in het ergste geval flinke schade kan veroorzaken aan de bloedvaten.
Genetische factoren spelen een belangrijke rol bij diabetes type 2, maar ook overgewicht en weinig fysieke activiteit dragen bij aan het ontstaan van de ziekte.
Gezond eten en voldoende beweging kunnen de ziekte daarom helpen voorkomen.
Overtollig buikvet is echter nog steeds een belangrijke risicofactor voor een breed scala aan ziekten bij een groot deel van de bevolking, en naar verwachting heeft slechts een zeer klein deel van de mensen met overgewicht de genetische samenstelling die hen beschermt tegen diabetes type 2.
De onderzoekers zijn echter van mening dat artsen naar meer moeten kijken dan alleen de heup- en taillemaat van patiënten bij het beoordelen van het risico op een specifieke aandoening die de kans op hart- en vaatziekten kan verhogen, het zogeheten metabool syndroom.
Dit kan vrij simpel zijn – in ieder geval voor een bepaalde groep mensen – en daarom vinden de onderzoekers dat artsen in de toekomst ook naar genen zouden moeten kijken bij het adviseren van patiënten.