Wetenschappers over ‘milieuvriendelijke’ wegwerpbekers: Net zo giftig als plastic bekers

Nieuw onderzoek duidt erop dat papieren to-gobekertjes honderden chemicaliën kunnen bevatten die een gezondheidsrisico vormen voor koffiedrinkers.

Onderzoek toont schadelijke effecten aan op het groeihormoon en de seksuele voortplanting.

© Shutterstock

In een drukke wereld waarin gemak vaak vooropstaat, zijn wegwerpbekers niet meer weg te denken.

In een poging om onze ecologische voetafdruk te verkleinen, zijn veel bedrijven overgestapt van plastic naar kartonnen bekers, in de veronderstelling dat dit een veiligere en duurzamere keuze is.

Maar nu roept een baanbrekend onderzoek van de Zweedse Universiteit van Göteborg vragen op over de ware aard van kartonnen to-gobekers.

Schokkend genoeg zijn er aanwijzingen dat de kartonnen bekers net zo giftig kunnen zijn als gewone plastic bekers als ze als afval in de natuur belanden.

‘Chemicaliën lekken weg uit deze materialen,’ zegt hoofdauteur Bethanie Almroth, docent milieuwetenschappen aan de Universiteit van Göteborg.

Dunne laag bioplastic

Kartonnen bekers zijn gecoat met een dun laagje plastic om te voorkomen dat er bijvoorbeeld koffie uit lekt.

En juist deze coating kan giftige stoffen afgeven.

Plastic folie wordt vaak gemaakt van polylactide (PLA), een bioplastic op basis van maïs of suikerriet in plaats van de fossiele brandstoffen die worden gebruikt om traditionele kunststoffen te maken.

PLA kan onder de juiste omstandigheden sneller worden afgebroken dan gewoon plastic, maar het Zweedse onderzoek laat zien dat ook bioplastic giftig kan zijn.

‘Bioplastic bevat minstens zo veel chemicaliën als gewoon plastic. En omdat bioplastics in het milieu niet erg efficiënt afbreken, kan er een risico zijn dat het plastic in de natuur achterblijft en dat microplastics door dieren en mensen worden opgenomen, net als andere plastics,’ zegt Almroth.

Schadelijke effecten

Enkele chemische stoffen in PLA-plastics zijn uv-stabilisatoren en de stof nonylfenol, die door het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) als giftig wordt beschouwd.

Toen de onderzoekers de chemicaliën van het bioplastic testten op insecten, kwamen ze tot de conclusie dat het schadelijke effecten had op de groei en voortplanting. En dat kan ook gelden voor andere dieren of zelfs mensen.

Eerder berichtte Wetenschap in Beeld over een Belgisch onderzoek waaruit bleek dat kartonnen rietjes hoge concentraties bevatten van een groep giftige synthetische ‘eeuwige stoffen’.

In het licht van de zorgwekkende resultaten doen de onderzoekers een duidelijke oproep tot actie.

‘We moeten af van de wegwerplevensstijl. Het is beter als je je eigen beker meeneemt als je koffie to-go koopt,’ zegt Almroth.