Sommige mensen kunnen razendsnel omschakelen van de ene mentale toestand naar de andere, terwijl anderen lang met iets blijven rondlopen. De eerste categorie blijkt beter beschermd te zijn tegen neurodegeneratieve aandoeningen en mentale aftakeling.
Een groep onderzoekers van de universiteit van Genève (Unige) bestudeerde de menselijke hersenen om te zien hoe die worden beïnvloed door diverse emotionele prikkels. En ze namen een aantal interessante verschillen waar.
In onderzoek van de afgelopen 20 jaar is bekeken hoe de hersenen reageren op emoties.
‘We beginnen te begrijpen wat er in de hersenen gebeurt als ze worden blootgesteld aan emotionele invloeden,’ zegt Olga Klimecki, onderzoeker aan het Centre for Affective Sciences van Unige.’
‘De vraag is wat er daarna gebeurt, en dat is nog een raadsel. Hoe schakelen de hersenen over van de ene emotionele toestand naar de andere? Hoe keren ze terug naar hun uitgangspunt? Worden we met de jaren beter in het schakelen tussen emotionele toestanden? En wat zijn de gevolgen voor de hersenen als we niet goed zijn in het reguleren van deze emotionele schommelingen?’ vraagt ze.
Tv-fragmenten met lijdende mensen
In het actuele onderzoek, dat verscheen in het tijdschrift Nature Aging, lieten de onderzoekers korte tv-fragmenten zien van mensen die het emotioneel moeilijk hadden door een natuurramp of noodsituatie.
Het doel was te analyseren hoe dit de hersenen van respectievelijk jongere en oudere proefpersonen beïnvloedde. De deelnemers kregen ook fragmenten met een neutrale inhoud te zien, om te meten hoe goed de hersenen erin waren om terug te keren naar hun normale toestand.
Ouderen kunnen emoties beter reguleren
Uit MRI-scans van de hersenen bleek dat de hersenen van ouderen anders reageerden dan die van jongeren. Over het algemeen waren ouderen er beter in om hun emoties – ook negatieve – te reguleren dan jongeren en zich meer te richten op positieve details.
Maar er zijn uitzonderingen. En de onderzoekers zagen dat ouderen die snel angstig en bezorgd zijn en negatieve gedachten koesteren een verhoogde kans hebben op neurodegeneratieve aandoeningen en dementie.
De volgende stap is onderzoeken of het mogelijk is dementie te voorkomen door het aanpassingsvermogen van de hersenen te verbeteren. Het team is nu bezig met een 18 maanden durende interventiestudie om de effecten van het leren van een vreemde taal of mediteren te onderzoeken.
Meditatie als hulpmiddel?
‘Om ons onderzoek uit te breiden, willen we de effecten van twee soorten meditatie vergelijken: mindfulness, waarbij je je richt op je eigen gevoelens, en compassiemeditatie, waarbij het erom gaat je positieve gevoelens jegens anderen actief te vergroten,’ leggen de onderzoekers uit.