Er is nog veel wat wetenschappers niet weten over de ziekte van Alzheimer.
Maar de rol van slaap bij dementie is nu in een aantal studies vastgelegd.
Het blijkt dat mensen met alzheimer vaak minder goed slapen dan gezonde ouderen – en dat slaapgebrek kan leiden tot sommige van de veranderingen in de hersenen die kenmerkend zijn voor alzheimer.
Nu heeft een groep Amerikaanse onderzoekers echter achterhaald hoe de vicieuze cirkel mogelijk doorbroken kan worden.
De slaappil suvorexant, op doktersrecept verkrijgbaar onder de naam Belsomra, blijkt de schadelijke klonten van twee soorten eiwitten in de hersenen die in verband worden gebracht met alzheimer terug te dringen.
Het gaat in het bijzonder om de eiwitten amyloïde en tau.
Dit blijkt uit een studie gepubliceerd in Annals of Neurology
Hoewel de voorlopige resultaten erop duiden dat de pil de progressie van alzheimer kan vertragen, raden de onderzoekers niet aan de slaappil in te nemen om de ziekte te voorkomen.
Er zijn meer studies nodig om het verband met zekerheid vast te stellen en eventueel een bepaalde dosis aan te bevelen. De resultaten spreken ook eerder onderzoek tegen dat aangaf dat slaappillen de kans op alzheimer bij bepaalde groepen ouderen juist kunnen verhogen
Elk half uur een monster
Het onderzoek vond plaats gedurende twee nachten onder 38 mensen van 45 tot 65 jaar die nog geen tekenen van cognitieve achteruitgang vertoonden of slaapproblemen ondervonden.
De onderzoekers begonnen met het nemen van monsters van het ruggenmergvocht van de deelnemers.
Alzheimer kan hersenen op twee manieren vernietigen
Plaques in de hersenen: Bepaalde eiwitten, bèta-amyloïde genaamd, klonteren tussen de hersencellen. Deze klonten (amyloïde plaques) beschadigen het hersenweefsel.
Klitten: Het eiwit tau, dat een draadachtige structuur heeft, raakt verstrikt met andere tau-eiwitten en vormt ‘klitten’ in zenuwcellen. Dit verstoort bijvoorbeeld het vermogen van zenuwcellen om met elkaar te communiceren.
Een uur later gaven ze de deelnemers een hoge of lage dosis suvorexant of een placebo.
De 36 uur daarna namen de onderzoekers elke twee uur monsters van de deelnemers om te meten hoe hun niveaus van de twee eiwitten, amyloïde en tau, veranderden.
Effect is duidelijk
De resultaten toonden aan dat de slaappillen een duidelijk effect hadden.
In het ruggenmergvocht van de mensen die de hoge dosis suvorexant hadden ingenomen, daalde het niveau van het eiwit amyloïde met 10-20 procent.
Tegelijkertijd daalde het niveau van een specifiek tau-eiwit, gehyperfosforyleerd tau, met 10-15 procent.
Er was geen significant verschil tussen het eiwitniveau bij mensen die een lage dosis suvorexant namen en degenen die een placebo kregen.
Volgens de bevindingen van de onderzoekers namen de concentraties van gehyperfosforyleerd tau binnen 24 uur na inname van de slaappillen weer toe, terwijl het amyloïdeniveau in de groep met een hoge dosis lager bleven dan in de placebogroep.
Toen de onderzoekers de slaappilgroep met een hoge dosis een tweede dosis gaven tijdens de tweede nacht van het onderzoek, daalden beide niveaus van de twee soorten eiwitten weer.
De onderzoekers hopen dat toekomstige studies zullen aantonen of behandeling met de slaappil een blijvend effect heeft op het eiwitniveau in de hersenen – en waarschijnlijk ook het risico op alzheimer afremt of vertraagt.