Ontdekking kan mogelijk het gehoor van ouderen redden
Ouder worden gaat vaak gepaard met gehoorverlies – maar onderzoekers hebben mogelijk een veelbelovende nieuwe behandeling.
Het is wetenschappelijk bewezen dat leeftijdsgerelateerd verlies van cholesterol in de haarcellen een belangrijke reden is waarom de cellen minder mobiel worden en het gehoor verslechtert.
We hebben allemaal wel eens extra hard moeten praten tegen een ouder iemand, en dat is niet zo gek. Het gehoor gaat over het algemeen achteruit naarmate je ouder wordt.
Daar kunnen verschillende redenen voor zijn, maar het is bekend dat de gespecialiseerde zintuigcellen in het binnenoor, ook wel buitenste haarcellen (OHC) genoemd, na verloop van tijd hun elasticiteit verliezen.
De haarcellen werken door zich uit te rekken en zo de trillingen te versterken die worden veroorzaakt door geluiden van buitenaf. Maar hoe ouder we worden, hoe stijver de haarcellen worden.
Verlies van cholesterol schaadt het gehoor
Het is wetenschappelijk bewezen dat leeftijdsgerelateerd verlies van cholesterol in de haarcellen een belangrijke oorzaak is van verminderde elasticiteit van de cellen, en het bijbehorende gehoorverlies. Een groep Argentijnse onderzoekers was echter benieuwd of het proces kan worden omgekeerd door het ontbrekende cholesterol te vervangen.
Onderzoekers van de universiteit van Buenos Aires-CONICET, het instituut Las Medical Research Mercedes en INIMEC-CONICET-UNC startten een onderzoek op muizen om te zien of hun hypothese klopte.
Het resultaat is een baanbrekende studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLoS Biology.
Fytosterolen bieden mogelijk uitkomst
Omdat cholesterol de zogeheten bloed-hersenbarrière niet kan passeren om in de hersenen door te dringen, moesten ze cholesterolachtige stoffen uit planten met vergelijkbare eigenschappen gebruiken.
Deze stoffen heten fytosterolen. Net als cholesterol zijn ze de biologische bouwstenen van celmembranen en houden ze deze soepel. Fytosterolen komen niet alleen van nature voor in planten, maar zitten ook in een aantal vrij verkrijgbare medicijnen.
De eerste fase van het onderzoek bestond uit het meten van de haarcelconcentratie van het enzym CYP46A1, dat verantwoordelijk is voor het grootste deel van de cholesterolafbraak in de hersenen. De onderzoekers ontdekten dat de concentratie van dit enzym hoger was bij oudere muizen dan bij jongere muizen. De hoeveelheid cholesterol in het binnenoor van de oudere muizen was ook lager dan bij jongere individuen.
Gehoorverlies tegengegaan in muizenonderzoek
De volgende stap was het aantonen van causaliteit. De onderzoekers deden dit door gehoorverlies te veroorzaken bij jongere muizen door het enzym CYP46A1 te overactiveren met een medicijn dat vaak wordt gebruikt om HIV en AIDS te behandelen.
Tot slot wilden de onderzoekers zien of ze het proces konden omkeren door de enzymatische afbraak van cholesterol tegen te gaan bij deze jonge muizen.
Daarom gaven ze de jonge muizen een combinatie van het CYP46A1-stimulerende medicijn en fytosterolen die de hersenen kon binnendringen om het ontbrekende cholesterol te vervangen. Zoals verwacht verbeterde dit de haarcelfunctie in de muizen. Met andere woorden, de onderzoekers slaagden erin het gehoorverlies ongedaan te maken.
‘Onze onderzoeksresultaten zijn veelbelovend omdat het voor het eerst is aangetoond dat behandeling met fytosterolen gehoorverlies kan voorkomen of behandelen,’ schrijven de onderzoekers.
Er moeten echter experimenten op oudere muizen en mensen worden uitgevoerd voordat er definitieve conclusies getrokken kunnen worden.