Het is al langer bekend dat een verminderd reukvermogen een vroeg waarschuwingssignaal kan zijn voor de ontwikkeling van zo’n 70 neurologische en psychische aandoeningen.
Hieronder vallen alzheimer en andere vormen van dementie, parkinson, schizofrenie en zelfs alcoholisme.
Maar het nieuws dat de neus ook een rol kan spelen bij het voorkomen van geheugenverlies, biedt een aantal interessante mogelijkheden.
Een onderzoek van de University of California, Irvine (UCI) in het tijdschrift Frontiers in Neuroscience duidt erop dat de cognitieve capaciteit van ouderen aanzienlijk werd gestimuleerd door het gebruik van essentiële geuroliën in de slaapkamer.
De cognitieve capaciteit is het vermogen van de hersenen om te interpreteren, begrijpen en leren en omvat onder andere geheugen en logisch denkvermogen.
Aan het onderzoek, dat werd uitgevoerd aan het UCI Centre for the Neurobiology of Learning & Memory, namen 43 mannelijke en vrouwelijke vrijwilligers deel in de leeftijd van 60 tot 85 jaar, die aan het begin van het onderzoek allemaal normale cognitieve capaciteiten hadden voor hun leeftijd.
De deelnemers werden in twee groepen verdeeld. De actief behandelde groep kreeg een elektronische verstuiver en patronen met essentiële olie in zeven varianten.
De tweede groep, de controlegroep, kreeg ook een verstuiver en essentiële oliën. Maar in tegenstelling tot de oliën die aan de andere groep waren gegeven, bevatten die van de controlegroep verwaarloosbare concentraties van de zeven geuren.
Elke avond moesten de deelnemers in beide groepen hun verstuiver twee uur laten draaien voor het slapen gaan. Ze kregen de opdracht om voor elk van de zeven dagen van de week een andere geur te gebruiken.
226 procent toename in cognitieve capaciteit
De proef duurde zes maanden, en toen de onderzoekers de twee groepen naderhand met elkaar vergeleken, deden ze een verrassende ontdekking.
Deelnemers in de actieve groep lieten een toename in cognitieve capaciteit zien van maar liefst 226 procent vergeleken met de controlegroep in de Rey Auditory Verbal Learning Test (RAVLT). Dit is een erkende test waarmee verbaal leren en geheugen worden geëvalueerd, net als verschillende factoren die kunnen helpen bij het identificeren van beginnende alzheimer.
Daarnaast meldden deelnemers in de actieve groep dat ze merkbaar beter sliepen.
De wetenschappers zijn zelf van mening dat hun onderzoek een eenvoudige en niet-invasieve methode bewijst die gebruikmaakt van het bekende verband tussen geur en geheugen.
Na de 60 begint het
Zodra je de 60 bent gepasseerd, kunnen zowel je reukvermogen als je cognitieve vermogens drastisch beginnen af te nemen.
Eerder onderzoek heeft aangetoond dat bij mensen met matige dementie die gedurende langere tijd twee keer per dag worden blootgesteld aan zo’n 40 verschillende geuren, het geheugen en de taalvaardigheid lijken te verbeteren. Ook zijn ze minder depressief en kunnen ze beter ruiken.
‘Het is echter niet realistisch om te denken dat oudere mensen met cognitieve beperkingen in staat zouden zijn om in totaal 80 geurverpakkingen te openen en daar elke dag aan te snuffelen. Dat zou zelfs voor iemand zonder dementie een behoorlijke opgave zijn,’ zegt Michael Leon, hoogleraar neurobiologie en gedrag aan de University of California, Irvine en een van de onderzoekers.
Daarom hebben de wetenschappers het aantal geurvarianten teruggebracht tot zeven, zodat deelnemers maar aan één geur tegelijk worden blootgesteld.
‘Door deelnemers de geuren te laten ervaren terwijl ze slapen, hoeven ze er overdag geen tijd aan te besteden,’ aldus projectleider Cynthia Woo van het Department of Neurobiology and Behavior aan de UCI.
De onderzoekers willen een soortgelijk onderzoek uitvoeren bij mensen bij wie al cognitieve stoornissen zijn vastgesteld.
Het team achter het onderzoek geeft zelf al aan dat de groep deelnemers aan de kleine kant is.
Daarom hopen ze ook dat hun resultaten kunnen leiden tot grotere klinische onderzoeken waarbij het effect van geuren op geheugenverlies bij ouderen systematischer kan worden getest.