Elk deel van je lichaam verandert met de jaren.
Dit geldt ook voor het meest complexe orgaan, de hersenen, die al vanaf de leeftijd van 30 tot 40 op bepaalde plekken krimpen en van uiterlijk veranderen.
Bij overgewicht kan de veroudering van het ‘hoofdkantoor’ nog sneller gaan.
Maar nu heeft een internationaal team uit Israël, Duitsland en de VS een langetermijnonderzoek uitgevoerd dat aantoont dat veranderingen in een gezonde levensstijl en bijbehorend gewichtsverlies de hersenen van mensen met overgewicht gunstig kunnen beïnvloeden.
In het onderzoek, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift eLife, volgden onderzoekers 102 deelnemers met overgewicht gedurende 18 maanden.
De hersenen werden aan het begin van het onderzoek en na afloop gescand. Ook andere functies die beïnvloed kunnen worden door zwaarlijvigheid, werden gemeten, waaronder de leverfunctie en het cholesterolgehalte.
Vervolgens werd de deelnemers gevraagd om één van deze drie diëten te volgen:
- mediterraan dieet met veel noten, vis en kip (en geen rood vlees)
- mediterraan dieet met een paar extra toevoegingen, zoals groene thee met een speciaal soort antioxidant genaamd polyfenolen
- een dieet gebaseerd op de algemene richtlijnen voor gezond eten
De biologische leeftijd van de hersenen van de deelnemers werd bepaald met behulp van een algoritme dat getraind was om de leeftijd uit de hersenscans op te maken.
Een van de ontdekkingen was dat een afname van 1 procent lichaamsgewicht er al toe leidde dat de hersenleeftijd van de deelnemers na 18 maanden maar liefst negen maanden jonger was dan verwacht.
De onderzoekers zagen ook duidelijke verbeteringen bij andere metingen, zoals de hoeveelheid vet in de lever en de productie van bepaalde leverenzymen die een negatieve invloed hebben op de gezondheid van de hersenen bij alzheimer.
Onderzoekers: Laat bepaalde voedingsmiddelen staan
De hersenen zijn een zeer complex orgaan, dat we nog lang niet begrijpen. Daarom weten onderzoekers niet of de directe verbeteringen in de biologische leeftijd van de hersenen op de scans ook vertaald kunnen worden naar verbeteringen in onze cognitieve vaardigheden.
Toch wijst het team erop dat onze voedselinname een belangrijke parameter kan zijn in de veroudering van de supercomputer van ons lichaam.
‘Ons onderzoek benadrukt het belang van een gezonde levensstijl, inclusief een geringe inname van bewerkte voedingsmiddelen, zoetigheden en dranken voor het behoud van de gezondheid van de hersenen,’ zei hoofdonderzoeker en neurowetenschapper Gidon Levakov van de Ben-Gurion University in Israël in een persbericht.
Het onderzoek heeft echter een aantal beperkingen waar we rekening mee moeten houden.
De meeste deelnemers waren bijvoorbeeld mannen die online vragenlijsten invulden over hun dieet en levensstijl. De cijfers kunnen daarom gekleurd zijn door wat ze willen invullen of wat ze zich kunnen herinneren.
De deelnemers ontvingen bovendien een gratis lidmaatschap van de sportschool voor hun deelname. Lichaamsbeweging maakte dus ook deel uit van de verandering van levensstijl, wat een rol kan hebben gespeeld bij de uitkomst.