Als een zwangere vrouw hoge concentraties pfas – ook wel ‘eeuwige chemicaliën’ genoemd – in haar bloed heeft, kan dat schadelijke gevolgen hebben voor de baby.
Dat is al uit meerdere onderzoeken gebleken.
Nu koppelt een Amerikaans onderzoek de stoffen, die in pizzadozen, blusschuim en nog veel meer dingen zitten, aan nog een negatief gezondheidseffect.
Want volgens onderzoekers van Brown University hebben kinderen die in de baarmoeder zijn blootgesteld aan hoge pfas-niveaus een grotere kans om obesitas te ontwikkelen.
Dat blijkt uit hun resultaten, die zijn gepubliceerd in het tijdschrift Environmental Health Perspectives.
De bevindingen komen overeen met eerdere onderzoeken, waaruit ook al een verband naar voren kwam.
Maar nu is het voor het eerst gelukt om het verband tussen blootstelling aan pfas vóór de geboorte en de kans op obesitas op latere leeftijd onomstotelijk vast te stellen, aldus de onderzoekers.
Hun resultaten zijn gebaseerd op acht grote onderzoeken waarbij deelnemers uit verschillende delen van de Verenigde Staten met variërende demografische kenmerken over een langere periode zijn gevolgd.
Wat zijn pfas?
- Pfas omvatten een grote groep synthetische stoffen met water-, vuil- en vetafstotende eigenschappen. Ze worden in allerlei alledaagse producten gebruikt, zoals kleding, schoenen, voedselverpakkingen en verzorgingsproducten.
- Pfas worden niet of nauwelijks afgebroken in het lichaam en hopen zich daardoor op.
- Men denkt dat pfas o.a. het immuunsysteem kunnen beschadigen, hormoonontregelende effecten kunnen hebben en de kans op diverse vormen van kanker kunnen verhogen.
- In het bijzonder vrouwen in de vruchtbare leeftijd wordt afgeraden om grote hoeveelheden pfas te consumeren. De giftige stoffen worden namelijk doorgegeven aan het ongeboren kind en kunnen zowel in de baarmoeder als na de geboorte de ontwikkeling beïnvloeden.
De resultaten kunnen daardoor beter worden veralgemeniseerd dan met eerdere data het geval was.
Effect bij meisjes en jongens
Bij het onderzoek, dat is gebaseerd op data die over een periode van 20 jaar zijn verzameld, waren 1391 kinderen van twee tot vijf jaar betrokken, en hun moeders.
Eerst werd tijdens de zwangerschap bij de moeders bloed afgenomen, om de niveaus van zeven soorten PFAS te analyseren.
De volgende stap was de Body Mass Index (BMI) van elk kind te berekenen, om een beeld te krijgen van de hoeveelheid lichaamsvet.
De resultaten lieten een verband zien tussen hogere pfas-niveaus tijdens de zwangerschap en een ‘enigszins verhoogd BMI’ bij het kind na de geboorte.
Zo leidde elke verdubbeling van de pfas-stof perfluordecaanzuur tot 10 procent meer kans dat het kind ernstig overgewicht zou ontwikkelen.
Het verhoogde risico op obesitas gold voor zowel jongens als meisjes, en het verband deed zich ook voor bij blootstelling aan lagere niveaus van pfas.
Volgens de onderzoekers moet toekomstig onderzoek zich richten op het verband tussen blootstelling van de moeder aan pfas en de prevalentie van obesitas bij oudere kinderen – en uiteindelijk bij tieners en volwassenen.