Koken, schoonmaken en houtkachels: Binnen kan het vervuilder zijn dan buiten
De lucht in je huis is vaak vervuilder dan je denkt – maar hier vind je gelukkig vier eenvoudige tips om daar iets aan te doen.
Koolmonoxide, chemicaliën en stof zijn valkuilen die de luchtkwaliteit in huis aanzienlijk verminderen.
Wat is slechter voor je longen? Een uur langs een drukke weg tijdens de spits – of een uur in je eigen huis?
De meeste mensen kiezen waarschijnlijk voor de snelweg.
Maar verrassend genoeg wijzen verschillende onderzoeken erop dat de lucht binnenshuis net zo vervuild kan zijn.
Gelukkig kun je veel doen om de luchtkwaliteit in je huis te verbeteren. Daar komen we zo op terug.
Maar laten we eerst de belangrijkste oorzaken van de slechte binnenlucht, die veel mensen elke dag urenlang in hun longen krijgen, eens op een rijtje zetten.
Aanleiding tot ernstige ziekten
Een van de grootste boosdoeners is koken. Sissende (frituur)pannen kunnen schadelijke dampen en deeltjes afgeven, afhankelijk van hoe en wat je kookt.
In 2022 publiceerde de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS) een uitgebreid rapport over vervuiling binnenshuis, waarin koken werd bestempeld als ‘een van de belangrijkste bronnen van chemische stoffen binnenshuis’.
Ook gasfornuizen en houtkachels staan hoog op de lijst van vervuilers. Beide produceren onder andere acroleïne, een molecuul dat in verband is gebracht met de ontwikkeling van luchtweg- en hart- en vaatziekten.
Verhitte olie in ongeventileerde keukens is ook in verband gebracht met een verhoogd risico op longkanker.
Hoewel veel van de boosdoeners zich in de keuken bevinden, zijn er ook andere belangrijke valkuilen binnenshuis.
Houtkachels vervuilen het binnenklimaat met fijnstof, vooral bij het aansteken ervan.
Daartoe behoren koolmonoxide van kapotte of slecht geventileerde gastoestellen, synthetische kleurstoffen, sommige schoonmaakmiddelen, de industriële chemicaliën trichloorethyleen en benzeen die bijvoorbeeld in verf en meubels zitten, vloerbedekking en elektrische apparatuur – en zelfs gewoon stof. Hoewel stof meestal bestaat uit biologisch afval als dode huidcellen, haar, vezels, pollen en mijten, kan het bij inademing een immuunreactie opwekken – en kan het ook andere chemicaliën bevatten.
Houtkachels leveren ook een belangrijke bijdrage aan de vervuiling binnen en buiten. Uit een onderzoek van de Britse overheid in 2022 blijkt bijvoorbeeld dat houtkachels in Britse huizen meer deeltjesverontreiniging veroorzaken dan al het Britse wegverkeer samen.
Dit is bijna te veel om te bevatten, maar gelukkig kun je door enkele eenvoudige, concrete adviezen je blootstelling aan deze verontreinigende stoffen aanzienlijk verminderen.
1. Je eten stomen
Als algemene regel geldt dat voedsel bakken vervuilender is dan koken of stomen. Dat komt omdat bij bakken schadelijke deeltjes kunnen vrijkomen uit de bakolie en uit wat je bakt – vooral vlees. Je kunt dus beter koken of stomen – en zet de afzuigkap aan.
2. Laat houtkachels en kaarsen uit
Buiten de keuken is het een goed idee om houtkachels uit te laten en geurkaarsen, luchtverfrissers en andere soortgelijke producten te vermijden. Hoewel veel mensen ze gebruiken om de lucht te zuiveren, stoten ze in werkelijkheid vaak vervuilde deeltjes uit.
3. Luchten
Planten staan bekend als natuurlijke luchtzuiveraars, maar studies tonen aan dat de meeste huizen duizenden planten nodig hebben om een verschil te maken. Goede ventilatie daarentegen kan deeltjesverontreiniging effectief verminderen.
4. Niet te fanatiek poetsen
Een laatste advies (dat voor de meeste mensen gemakkelijk op te volgen is) is om niet te vaak schoon te maken. Afstoffen en stofzuigen stuurt stof de lucht in, waardoor deeltjes in je longen terecht kunnen komen. Gebruik daarom een natte doek en vermijd schoonmaakmiddelen in sprayflessen.