Het eerste symptoom is meestal een verzwakt gevoel in een been, hand, gezicht of tong.
De zenuwcellen die signalen van het centrale zenuwstelsel naar de rest van het lichaam sturen, sterven af. De spieren krijgen geen signalen meer dat ze moeten bewegen en de gevoelloosheid verspreidt zich langzaam door het hele lichaam.
De dodelijke ziekte ALS valt de zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg aan. De spiervezels van de patiënt verzwakken naarmate de zenuwcellen die beweging signaleren afsterven.
Maar zelfs in een laat stadium van ALS (Amyotrofische Laterale Sclerose), als andere spieren niet meer werken, functioneren de ogen nog.
Dit was voor Zweedse onderzoekers van de universiteit van Umeå aanleiding tot een onderzoek.
Ze bestudeerden de oogspieren van mensen met ALS om te begrijpen waarom deze spiergroep als enige de ziekte weerstaat.
Het oog is uniek
De onderzoekers brachten drie grote groepen spiervezels in de ogen in kaart en observeerden hoe ze veranderden als de ziekte ALS zich door het lichaam verspreidde.
Ze ontdekten dat ALS twee groepen spiervezels in het oog, vergelijkbaar met die in de armen en spieren, effectief afbrak.
Het oog heeft echter ook een derde groep spiervezels, die niet in andere spiergroepen voorkomt.
En toen de onderzoekers de unieke oogspiervezels observeerden, zagen ze dat deze niet alleen de ziekte konden weerstaan – ze namen ook in aantal toe om de afgebroken spiervezels te vervangen.
Dit kan verklaren waarom de ogen tot ver in het verloop van de ziekte blijven werken, terwijl andere spieren afsterven.
Het lichaam is zijn eigen wapen
De studie laat zien dat niet alles slechter wordt door ALS, maar dat het lichaam tot op zekere hoogte wel verdedigingsmechanismen heeft.
‘Deze resultaten laten zien dat niet alles slechter wordt, maar dat het lichaam zich ook deels tegen ALS kan verzetten,’ zegt Arvin Behzadi, promovendus aan de universiteit van Umeå en hoofdauteur van het onderzoek.
Het onderzoek biedt de hoop dat er uiteindelijk een behandeling voor ALS ontwikkeld kan worden die de progressie van de ziekte kan stoppen.
De hoofdauteur van het onderzoek wil dit echter zomaar een doorbraak in het onderzoek naar ALS noemen.
‘We zijn nog ver verwijderd van genezing. Maar deze resultaten geven hoop voor toekomstig onderzoek,’ zegt Behzadi.
Spiervezels in een spuit
De unieke spiervezels van het oog zullen binnenkort onder de microscoop worden gelegd om exact te weten te komen waarom sommige zenuwcellen van het oog resistent zijn tegen ALS.
Dan wordt onderzocht of deze spiervezels geïnjecteerd kunnen worden in de zenuwcellen en spieren die niet opgewassen zijn tegen ALS.
Het zou een grote stap zijn voor de behandeling van ALS, mochten onderzoekers erin slagen om getroffen zenuwcellen zo te stimuleren, dat we onze spieren kunnen blijven bewegen.