Shutterstock

Ernstige ziekte zit in de lift

Naar verwachting zal het aantal mensen dat aan deze ziekte lijdt de komende 25 jaar drastisch toenemen. En overgewicht verergert het probleem.

Artrose treedt op in gewrichten als het beschermende kraakbeen geleidelijk verdwijnt, waardoor de blootliggende botuiteinden tegen elkaar schuren. Dit resulteert in verminderde beweeglijkheid en pijn aan de gewrichten en kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden.

Normaal gesproken komt artrose, een vorm van reuma, vooral voor bij oudere mensen, maar onderzoekers hebben de cijfers van de afgelopen 30 jaar bekeken en geconstateerd dat de ziekte steeds vaker de kop opsteekt in jongere leeftijdsgroepen. Overgewicht lijkt hier een belangrijke oorzaak van.

Op basis van recente berekeningen schatten deskundigen dat tegen het jaar 2050 wereldwijd bijna een miljard mensen aan artrose zullen lijden. Als je uitgaat van de VN-schatting van 9,7 miljard aardbewoners, betekent dit dat één op de tien mensen artrose zal hebben.

Significante toename

Het onderzoek analyseert de toename van artrose in de afgelopen drie decennia in meer dan 200 landen. In 1990 waren er 256 miljoen mensen met artrose. In 2020 was dit aantal gegroeid tot 595 miljoen, een stijging van 132 procent. De wereldbevolking is echter ook toegenomen. Van 1990 tot 2020 is het aantal mensen in de wereld gestegen van 5,2 miljard tot 7,8 miljard, dus de relatieve toename van artrose is 55 procent, wat nog steeds alarmerend is.

‘Gezien het feit dat mensen langer leven en de wereldbevolking groeit, kunnen we verwachten dat dit een enorme druk zal leggen op de zorg in de meeste landen,’ zegt onderzoeksleider dr. Jaimie Steinmetz van het Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME).

Voornamelijk vrouwen

Artrose ontstaat vaak in de knieën en heupen, en volgens het nieuwe onderzoek in The Lancet Rheumatology zullen de knieën in de toekomst het vaakst getroffen worden. Artrose zal echter ook vaker voorkomen in andere delen van het lichaam, zoals de ellebogen en schouders.

Vrouwen lijken meer risico te lopen dan mannen. In 2020 was 61 procent van de artrosepatiënten vrouw, en slechts 39 procent man. Dit kan verschillende oorzaken hebben.

‘De mogelijke oorzaken voor het verschil tussen de geslachten worden momenteel onderzocht, maar wetenschappers denken dat het te wijten is aan genetica, hormonale factoren en anatomische verschillen,’ zegt dr. Jacek Kopek van de School of Population and Public Health van de University of British Columbia, coauteur van het onderzoek.

Overgewicht is een belangrijke oorzaak

Overgewicht is een belangrijke factor in de ontwikkeling van artrose, en als het groeiende obesitasprobleem, dat vooral in ontwikkelde landen voorkomt, met succes kan worden aangepakt, zou artrose volgens de onderzoekers met wel 20 procent kunnen worden verminderd.

In 1990 was overgewicht verantwoordelijk voor 16 procent van de artrosegevallen, en in 2020 was dat al 20 procent.

‘Zorgautoriteiten en regeringen hebben nu de kans om kwetsbare groepen te identificeren, om de oorzaken van het artroseprobleem aan te wijzen en om strategieën te ontwikkelen om de groei van deze ziekte te voorkomen of af te remmen,’ zegt dr. Liane Ong, hoofdonderzoeker bij IHME en coauteur.