Het schijnt een soort oerinstinct te zijn dat al lang voordat we gingen praten bestond. En we zijn de enige soort die het doet.
Tranen die opgewekt worden door emotie en de precieze oorsprong daarvan zijn altijd een mysterie gebleven voor de wetenschap – zelfs lang voordat de wereldberoemde natuurwetenschapper en geoloog Charles Darwin het in 1872 doelloos noemde.
Want waarom zouden er nou eigenlijk zoute druppels uit onze ogen stromen die ons zicht vertroebelen, onze ogen doen opzwellen en onze ademhaling hinderen als we verdrietig, boos of blij zijn?
Hoewel er verrassend weinig onderzoek is gedaan naar emotionele tranen, hebben meerdere onderzoekers het wel geprobeerd. En het lijkt erop dat je de tranen het beste maar gewoon kunt laten stromen, want het heeft een aantal grote voordelen.
Een sterk signaal voor je omgeving
Voor baby’s is emotioneel huilen een essentieel communicatiemiddel waarmee ze de wereld vertellen dat ze iets nodig hebben.
Maar hetzelfde kan ook gelden voor volwassenen.
In een kleine studie, in 2013 gepubliceerd in Sage Journals, voerden onderzoekers van onder andere Tilburg University twee experimenten uit om te onderzoeken hoe we de zogeheten emotionele tranen bij andere mensen interpreteren.
Je tranen zullen nooit opraken
A: De traanklieren bevinden zich onder het bovenste ooglid aan de buitenkant van elk oog. De klieren produceren ongeveer een kwart liter tranen per dag, die gebruikt worden om de ogen te bevochtigen en te reinigen.
B: Als we huilen, komen er extra tranen vrij, niet alleen langs de wangen, maar ook via de traanbuis in de binnenste ooghoek en langs de neus.
De proefpersonen kregen gedurende 50 milliseconden beelden te zien van verdrietige en neutrale gezichten – zowel met als zonder digitaal toegevoegde tranen.
In beide gevallen gaven de deelnemers aan dat de gezichten met tranen meer sociale steun en zorg nodig hadden dan die zonder tranen.
Volgens de onderzoekers toont dit aan dat emotionele tranen een belangrijk visueel signaal voor de buitenwereld zijn, op een zeer vroeg onbewust niveau.
Het kan je geruststellen
Je hebt misschien wel eens gemerkt hoe de wereld plotseling kan opklaren na een goede huilbui. En volgens de wetenschap kan dat best kloppen.
In een studie die in 2014 in het wetenschappelijke tijdschrift Frontiers in Psychology werd gepubliceerd, ontdekten onderzoekers dat emotioneel huilen een kalmerende werking kan hebben als je het minstens een paar minuten doet.
Een andere erkende theorie is dat de zogeheten emotionele tranen een explosie van gelukshormonen teweegbrengen, zoals oxytocine en endorfine, waardoor zowel emotionele als fysieke pijn wordt verlicht en je je beter voelt.