Tests zijn een essentieel onderdeel van het komende gevecht om de besmettingen met het coronavirus in toom te houden, en grote delen van de wereldbevolking zullen een van de twee testmethoden aan den lijve ondervinden:
- Real Time PCR: toont aan of je coronavirussen in je lichaam hebt.
- Antistoftest: toont aan of je COVID-19 hebt gehad.
Beide methoden hebben voor- en nadelen, waarover je hieronder meer kunt lezen.
Machine toont virusdeeltjes in slijm aan
Real Time PCR is een zeer nauwkeurige test, die onder optimale omstandigheden zelfs één virusdeeltje in een monster aantoont – dat wil zeggen een slijmmonster uit de neus of achter de amandelen.
Het nadeel is dat het een uitgebreide test is die in het laboratorium moet worden uitgevoerd.
Zo werkt een Real Time PCR-test
Een monster van de slijmvliezen wordt uit neus of keel genomen met een circa 15 centimeter lang wattenstaafje. Het wattenstaafje schraapt over de achterwand van de neusholte, een flink stuk de schedel in, of in de keel rond de amandelen.
Het wattenstaafje wordt in een reageerbuis geplaatst met een vloeistof, een virustransportmedium. Het staafje wordt gebroken en het buisje wordt afgesloten, waarna het monster wordt gekoeld.
In het laboratorium reinigt een biotechnicus het monster, waardoor er alleen enkelstrengs genetisch materiaal overblijft: RNA. Dat kan afkomstig zijn van de patiënt, maar ook van bijvoorbeeld het coronavirus.
Er worden chemicaliën toegevoegd aan het monster, die onder meer RNA omzetten in DNA: dubbelstrengs genetisch materiaal. Dan worden er specifieke fragmenten toegevoegd van het genetisch materiaal van SARS-CoV-2, die zich op bepaalde plaatsen aan het omgezette RNA binden.
Een zogeheten PCR-machine of thermocycler verhit het monster en koelt het weer, wat tot chemische reacties leidt. In 2 tot 48 uur worden er kopieën gekweekt van de DNA-sectie waaraan de toegevoegde fragmenten zich hebben gebonden indien er zich SARS-CoV-2 in het monster bevindt.
Na toevoeging van een kleurstof lichten de kopieën op (fluorescerend) in de thermocycler. Op een scherm ziet de biotechnicus de positieve test in real time.
Antistof verraadt coronabesmetting
Als aanvulling op Real Time PCR-tests hebben farmaceutische bedrijven snelle testkits ontwikkeld die aan de hand van één bloeddruppel uit de gereinigde vinger van een patiënt kunnen vaststellen of hij of zij antistoffen tegen het coronavirus aanmaakt, en dus besmet is geweest.
Deze methode lijkt op een zwangerschapstest, en de uitslag is in 10 tot 20 minuten bekend. De test is echter maar voor circa 90% betrouwbaar en kan tot een vals negatief resultaat leiden.
Zo werkt een antistoftest
Deze test gebruikt geen speekselmonster, maar er wordt een klein beetje verdund bloed in een testcassette gedruppeld, dat via vertakte vaatjes door de cassette gaat.
Als de patiënt het virus heeft, bevat het bloedmonster bepaalde antistoffen – immunoglobuline M en immunoglobuline G – die op weg door de cassette reageren met deeltjes die zijn bedekt met COVID-19-antigenen
De deeltjes hechten zich aan de antistoffen, en deze mix gaat door naar een of meerdere teststreepjes. Daar reageert hij met andere antistoffen in de cassette, die in dat geval van kleur veranderen en een positief resultaat laten zien.