Sneltest
Zoals de naam al zegt kan een sneltest in korte tijd een coronabesmetting vaststellen.
Er zijn twee soorten coronatests:
- Diagnostische tests, die laten zien of je op dit moment besmet bent met COVID-19.
- Bloedtests, die laten zien of je besmet bent geweest met het coronavirus.
Op dit moment gebruiken gezondheidsdiensten voornamelijk diverse soorten diagnostische tests, waarbij er met een wattenstaafje keel- en neusslijm wordt afgenomen.
Bij een sneltest wordt meestal neusslijm afgenomen en heb je binnen 15 minuten een uitslag.
Hoe betrouwbaar is een sneltest?
Sinds september adviseert de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om in het kader van het opsporen van besmettingen ook sneltests in te zetten. Sommige landen zijn echter bang voor de hoge foutmarge die uit een aantal onderzoeken naar voren kwam.
Zij vertrouwen liever op de gevoelige PCR-test, waarbij keel- en neusslijm in een laboratorium wordt verwerkt en geanalyseerd om genetisch materiaal, RNA, van het coronavirus te vinden.
Als het monster goed wordt afgenomen en verwerkt, is een PCR-test voor 98 à 99 procent betrouwbaar en is de uitslag al bij één virusdeeltje positief. Maar het duurt vaak een paar dagen voor die uitslag binnen is, wat een zwak punt is als je snel besmettingen wilt opsporen.
Maar nu heeft een vergelijkend onderzoek de bruikbaarheid van de veel snellere sneltests vastgesteld.
Deense onderzoekers namen bij 5000 burgers een PCR-test en een sneltest af. Met de sneltests werd 70 procent van de gevallen gevonden die bij de PCR-tests ook positief testten.
De overige 30 procent, waarbij de sneltest de besmetting niet ontdekte, zijn zogeheten valse negatieven. Dit is contraproductief, want zo kan een patiënt met een negatieve test gewoon zijn gang gaan en onbewust anderen aansteken.
Een sneltest heeft een controle- (C) en een teststreepje (T). Als beide verkleuren, is de uitslag positief. Als alleen C verkleurt, is de uitslag negatief. Bij andere resultaten is de test ongeldig.
Geen enkele test is 100 procent betrouwbaar, en zelfs met de PCR-test komt het voor dat iemand die met het coronavirus besmet is COVID-19-vrij wordt verklaard.
Daarbij testen coronapatiënten die niet meer besmettelijk zijn met de PCR-test ook positief.
Volgens sommige onderzoekers zijn sneltests daarom optimaal, omdat ze snel en makkelijk die coronapatiënten opsporen die de meeste virusdeeltjes uitscheiden en dus het besmettelijkst zijn. De minst besmettelijke mensen worden er vanzelf uit gefilterd.
Daarom kunnen sneltests een goede aanvulling zijn, waarmee de maatschappij sneller weer open kan.
Zo werkt een sneltest
Een sneltest is een zogeheten lateral flow test, die een momentopname maakt van het ziektebeeld en aangeeft of je wel of niet besmet bent met COVID-19.
Sneltests lijken qua werking wel wat op zwangerschapstests.
1. Vloeistof wordt in reageerbuis gedruppeld
Allereerst wordt er een vloeistof in een reageerbuis gedruppeld. Die maakt het monster vloeibaar en houdt de pH-waarde stabiel.
2. Wattenstaafje schraapt neusslijm weg
Er wordt slijm afgenomen via een wattenstaafje, dat diep de neus in gaat. Als de persoon besmet is, zal het slijm op het wattenstaafje deeltjes van het coronavirus bevatten.
3. Slijm gaat reageerbuisje in
Het wattenstaafje wordt in het reageerbuisje gestoken en 8-10 keer rondgedraaid. Dan wordt het buisje afgesloten met een dop die het monster druppelsgewijs kan doseren.
4. Monster wordt getest
De vloeistof wordt in een testcassette gedruppeld en stroomt door microscopisch kleine vertakte kanalen. Eventuele antigenen in het monster, zoals het spike-eiwit op het oppervlak van het coronavirus, binden zich aan moleculen in de cassette, die door de vloeistof worden meegenomen. De moleculen reageren met twee teststreepjes, die laten zien of de persoon virusdeeltjes in zijn lichaam heeft.