Als de zon aan de hemel staat te branden, weten de meesten wel dat ze een beetje moeten uitkijken. De zonnestralen bevatten uv-licht: straling in het ultraviolette deel van het lichtspectrum dat de huid kan verbranden en huidkanker kan veroorzaken.
Maar in de strijd tegen het coronavirus kunnen deze schadelijke eigenschappen ten goede gekeerd worden.
Onlangs ontdekten onderzoekers dat de straling van zogeheten far-UVC-licht microben doodt zonder bij mensen de huid of de ogen te beschadigen. Daarnaast zijn er leddioden ontwikkeld die met behulp van uv-licht microben effectief doden.
Dit zou weleens de weg vrij kunnen maken voor een nieuw superwapen tegen het coronavirus.
Kijk hoe far-UVC bacteriën en virussen doodt zonder de huid aan te tasten:
Uv-licht verwoest DNA
Uv-licht is onder te verdelen in drie soorten: uv A, uv B en uv C.
De twee eerste hebben de langste golflengten en kunnen door de huid dringen en genetisch materiaal, DNA, beschadigen. Op termijn kunnen ze kankerverwekkend zijn.
Uv C kan binnen een paar seconden je huid verbranden, maar gelukkig voorkomen ozonmoleculen in de atmosfeer dat deze golflengten van het zonlicht de aarde bereiken.
Kunstmatig uv C-licht wordt op dit moment al gebruikt om oppervlakken in bijvoorbeeld ziekenhuizen te desinfecteren met behulp van zelfrijdende robots.
De methode is ook bekend uit waterzuiveringsinstallaties, waar er sinds de jaren 1950 microben in het water mee worden gedood. Tot nu toe was de technologie te gevaarlijk voor mensen, en de Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft ervoor gewaarschuwd om uv-licht in te zetten tegen het coronavirus.
Maar wetenschappelijke onderzoeken duiden erop dat far-UVC-straling met een korte golflengte (zo’n 222 nanometer) niet door de bovenste huidlaag komt, terwijl het energierijke uv C-licht de microscopisch kleine coronavirussen wel deactiveert door het genetische materiaal in de virussen te verwoesten.
Onderzoeken wijzen uit dat far-UVC-licht de gevaarlijke, antibioticaresistente MRSA-bacteriën en griepvirussen in de lucht doodt.
Ledlampen doden virus in 30 seconden
Ondertussen is een Amerikaans onderzoeksproject erin geslaagd om leddioden te ontwikkelen die desinfecterend uv C-licht uitzenden. En een Koreaanse deelnemer aan het project heeft bewezen dat leddioden 99,9 procent van de coronavirussen binnen 30 seconden onschadelijk maken. Eerder is gebleken dat uv-licht effectief is tegen het virus dat SARS veroorzaakt.
In een leddiode wordt stroom door verschillende materialen geleid. In de nieuwe uv C-dioden hebben wetenschappers van UC Santa Barbara aluminiumgalliumnitride (AlGaN) gecombineerd met siliciumcarbide (SiC), die een vergelijkbare atoomkristalstructuur hebben. Hoe meer de materialen qua structuur op elkaar lijken, hoe efficiënter de lampen zijn.
De dioden zijn niet alleen kleiner, betrouwbaarder en duurzamer dan traditionele, op kwik gebaseerde uv C-lampen, ze zijn ook een stuk goedkoper.
Het zal helaas nog even duren voor de nieuwe doorbraken te combineren zijn tot een soort far-UVC-zaklamp die in plaats van ontsmettingsmiddel te gebruiken is. De onderzoekers stellen voor om hun leddioden als eerste in te bouwen in deelauto’s. Ze moeten dan automatisch ingeschakeld worden als de accu’s leeg zijn.