Het kost tijd om vast te stellen of iemand kanker heeft. Eerst ontdekken artsen celveranderingen in het lichaam.
Dan nemen ze een monster en onderzoeken dit om de diagnose te kunnen stellen. Er is geen methode om snel het hele lichaam op kanker te testen. Maar die komt er wel aan – op basis van goud.
Onderzoekers van The University of Queensland in Australië ontdekten namelijk dat gouden nanodeeltjes zich binden aan het DNA van kankercellen.
Kanker-DNA trekt gouddeeltjes aan
1. Methylmoleculen klonteren samen
Op DNA-strengen zitten methylmoleculen (roze). Bij DNA van een gezonde cel zijn die evenredig verdeeld, maar bij DNA van een kankercel hopen ze zich op, zoals je bij de blauwe DNA-streng kunt zien.
2. Kanker-DNA vouwt zich anders op
DNA-strengen van kankercellen vouwen zich niet zo strak op als DNA van gezonde cellen, doordat klompen methylmoleculen dit verhinderen.
3. Gouddeeltjes sporen kanker op
Gouddeeltjes (gele bolletjes) binden zich aan methyl, en op kanker-DNA kunnen ze hier makkelijk bij komen. Daardoor hoopt het goud zich op in kanker-DNA.
Kankercellen trekken gouddeeltjes aan
Alle lichaamscellen sturen DNA-fragmentjes de bloedbaan in, en daardoor kan voor de opsporing van kanker een simpele bloedtest volstaan.
Op onze DNA-strengen, die de genen bevatten, zitten namelijk ook andere moleculen, zoals methyl.
Die bepalen hoe actief de individuele genen zijn.
In normale cellen is methyl evenredig verdeeld over de streng, maar bij kankercellen klontert het samen.
Het gevolg is dat kanker-DNA zich minder strak ‘opvouwt’ dan DNA van gezonde cellen, en daardoor kunnen gouddeeltjes zich binden aan het methyl.
Het kanker-DNA trekt op die manier veel gouddeeltjes aan, en dat is te zien met een microscoop.
Gouddeeltjes laten zien of een bloedmonster klompjes kankercellen bevat. Ophopingen van goud lichten op onder de microscoop als het bloed van een kankerpatiënt is. Links zie je een monster van iemand zonder kanker en rechts een van iemand met kanker.
Goudtest moet allereerst voormalige patiënten controleren
De goudmethode is getest op 200 mensen, van wie er een aantal kanker had.
Bij circa 90 procent van hen werd de kanker ontdekt. Het zal nog even duren voordat de test wordt ingezet.
Waarschijnlijk zal hij eerst worden gebruikt om te controleren of de kanker bij behandelde patiënten is teruggekomen.