De strijd tegen kanker: Antistoffen sleuren kanker uit zijn schuilplaats

Al eeuwenlang probeert de mens kanker te bestrijden. En hard ook. Toch doodt de agressieve ziekte jaarlijks meer dan 8 miljoen mensen. In onze serie artikelen over de strijd tegen kanker gaan we in op de belangrijkste ‘veldslagen’. Je leest hoe wetenschappers wereldwijd de ziekte te lijf gaan met antistoffen, gentechnologie en kunstmatige tumoren.

Kanker

Wetenschappers binden de strijd aan met kanker.

© Shutterstock

Slechts zo’n 7 procent van patiënten met alvleesklierkanker leeft langer dan vijf jaar nadat de diagnose gesteld is.

Het ongewoon hoge sterftecijfer is vooral te wijten aan het feit dat de ziekte pas wordt ontdekt als hij jaren de tijd heeft gehad om zich te ontwikkelen.

Een snelle diagnose van kanker is zeer belangrijk, want in de vroege stadia zijn kankercellen vatbaarder voor therapieën.

Sommige vormen van kanker zijn vrij makkelijk te ontdekken doordat de symptomen voelbaar zijn of doordat ze aan het licht kunnen komen bij een simpel artsenbezoek.

Vroege diagnose van kanker redt levens

Zo wordt prostaatkanker meestal vroeg gediagnosticeerd, waarna 99 procent van de patiënten langer dan vijf jaar in leven blijft.

Voor borstkanker heeft routineonderzoek geleid tot een daling van het sterftecijfer met zo’n 30 procent.

Onzichtbare kanker misleidt artsen

Bij andere vormen van kanker zijn de symptomen vroeg in het ziekteverloop vaag, bijvoorbeeld buikpijn en weinig eetlust bij alvleesklierkanker.

Artsen zullen vaak niet aan kanker denken doordat deze symptomen zich ook bij andere, meer voorkomende ziekten voordoen.

Bovendien kan een arts bij alvleesklierkanker geen snel routineonderzoek uitvoeren doordat de ziekte zo diep in het lichaam zit.

Test brengt kanker aan het licht

Wetenschappers van de University of Pennsylvania in de VS hebben ontdekt dat kankercellen in de alvleesklier een speciale cocktail van eiwitten aan het bloed afstaan.

De onderzoekers namen bloedstalen van zo’n 700 gezonde mensen en patiënten af en testten die op de aanwezigheid van twee eiwitten, thrombospondine-2 en CA19-9.

De test was positief bij 87 procent van de kankerpatiënten, maar slechts in een enkel geval bij een gezonde persoon.

Antistoffen laat kankereiwitten oplichten

Dergelijke tests zijn nu nog duur, maar in de toekomst kunnen ze deel gaan uitmaken van routineonderzoeken.

Een baanbrekende technologie maakt het mogelijk om snel honderden eiwitten per keer op te sporen.

De bloedstaal wordt daartoe aangebracht op een glazen plaat met vakjes. Elk vakje bevat weer andere antistoffen die zich ieder maar aan één soort eiwit hechten. Komt dit eiwit voor in de bloedstaal, dan licht het betreffende veld op.

VERKEN HET LICHAAM met een abonnement op Wetenschap in Beeld.