Shutterstock

Je genen maken je kwetsbaar voor COVID-19

Sinds de coronapandemie op gang kwam, heeft een groep genetisch onderzoekers de genen van patiënten nauwlettend in de gaten gehouden. De eerste onderzoeken laten zien dat je bloedgroep van invloed kan zijn op het ziekteverloop.

Een van de grootste raadsels van de pandemie is waarom sommige mensen doodziek worden na met het coronavirus te zijn besmet, terwijl anderen er nauwelijks iets van merken. Nu duidt onderzoek erop dat je genen invloed hebben op de ernst van de klachten.

In het kader van het grote internationale samenwerkingsproject COVID-19 Host Genetics Initiative bestuderen duizenden genenonderzoekers sinds februari de genen van besmette mensen. De eerste onderzoeksresultaten worden nu collegiaal getoetst.

De resultaten laten zien dat bepaalde gebieden in het genetisch materiaal van COVID-19-patiënten mogelijk een belangrijke rol spelen, zoals een gen dat je bloedgroep bepaalt.

Bloedgroep A verhoogt risico op ernstige klachten

De Duitse, Italiaanse en Spaanse artsen die het onderzoek uitvoerden, namen bloedmonsters af bij 1610 ernstige zieke COVID-19-patiënten die aan de beademing lagen. Aan die bloedmonsters onttrokken ze DNA, waarvan ze bepaalde delen nader bestudeerden.

De artsen zochten naar variaties in de DNA-code van deze patiënten die niet werden aangetroffen bij een controlegroep van gezonde mensen. De analyse bracht twee plekken, zogeheten loci, aan het licht waar het DNA afweek.

Mensen met bloedgroep A hebben meer kans om ernstig ziek te worden door COVID-19. Hoe dat komt is nog niet bekend.

© Shutterstock

Op de ene locus bevindt zich een gen dat de productie aanstuurt van een eiwit dat de bloedgroep bepaalt. Daarnaast konden de onderzoekers zien dat bloedgroep A het risico om uiteindelijk beademing nodig te hebben met 50 procent verhoogt. Tot die conclusie kwamen Chinese onderzoekers eerder ook al.

Het onderzoek geeft geen verklaring voor het verband tussen de bloedgroep en de ernst van de ziekte, maar volgens de onderzoekers kan het effect worden veroorzaakt door een gen dat dicht tegen het bloedgroepgen aan ligt en de immuunrespons aanstuurt.

DNA-test moet COVID-19-behandeling bepalen

De andere plek die afweek, houdt verband met zes genen die in theorie kunnen bijdragen aan een verergering van de ziekte. Zo vormt een van de genen een molecuul dat het afweersysteem waarschuwt. Een ander gen codeert voor een eiwit dat interageert met de receptor die coronavirusdeeltjes gebruiken om cellen binnen te dringen.

De samenwerkende onderzoekers hopen dat hun inspanningen op termijn duidelijk kunnen maken op welke genen een toekomstige behandeling zich moet richten.

Daarnaast moet de kennis van de genen van COVID-19-patiënten de weg banen voor DNA-tests die in een vroege fase kunnen bepalen wie de meest uitgebreide behandeling nodig zullen hebben.