Uit laboratoriumproeven blijkt dat het coronavirus door de lucht kan blijven zweven in kleine deeltjes, zogeheten aerosols. Om die reden heeft de overheid duidelijke richtlijnen uitgevaardigd voor hoe mensen zich in openbare ruimtes moeten gedragen.
In de openlucht wordt de concentratie virusdeeltjes in de lucht al snel verdund en vallen ze op de grond, zo denken onderzoekers. Maar in afgesloten ruimtes, zoals supermarkten, kantoren en zorginstellingen, is de dynamiek onzekerder.
Vier Finse onderzoeksteams van de Aalto University, het Finnish Meteorological Institute, het VTT Technical Research Centre of Finland en de University of Helsinki hebben onze kennis van de verspreiding van het virus genuanceerd. Zij maakten een 3D-visualisatie van de manier waarop aerosols bewegen in een geventileerde ruimte, die lijkt op een winkel.
Kijk hoe de virusdeeltjes zich van minuut tot minuut in de supermarkt verspreiden:
De onderzoeksteams bestonden uit deskundigen op het gebied van onder andere vloeistofdynamica, virologie en ventilatiesystemen en deden elk hun eigen onderzoek naar de bewegingen van de aerosols op een supercomputer.
De teams kwamen tot vergelijkbare resultaten.
Microscopische druppels dragen het virus
Aerosols kunnen bestaan uit stof en rook, maar ook uit piepkleine druppeltjes die worden verspreid als je hoest, niest of praat.
De visualisatie volgt de verspreiding van aerosols kleiner dan 20 micrometer – de diameter van de dunste mensenharen. Bij een droge hoest zijn de druppeltjes meestal kleiner dan 15 micrometer.
Eén hoest kan duizenden aerosols verspreiden, en zelfs de kleinste aerosols van nog geen 5 micrometer kunnen al besmettelijke virusdeeltjes bevatten – in elk geval van griep.
Visualisatie ondersteunt richtlijnen
Of je met een hoest andere winkelende mensen kunt besmetten – en of COVID-19 dus via de lucht kan worden verspreid – is echter omstreden.
Bij onderzoek van de lucht in ziekenhuiskamers waar coronapatiënten liggen, werden in de helft van de monsters virusdeeltjes aangetroffen. Maar er is nader onderzoek nodig om te bepalen of het virus in de lucht genoeg is om anderen te besmetten.
De visualisatie van de Finnen onderstreept het belang van het advies van de overheid om bij de geringste klachten al thuis te blijven.
Ook is het beter om drukke ruimtes te vermijden en bijvoorbeeld je boodschappen te doen op een rustig tijdstip.