Shutterstock
Vrouw met pijn van een urineweginfectie

Veelbelovend vaccin tegen blaasontsteking

Eén op de twee vrouwen krijgt minstens een keer blaasontsteking. Tot nu toe was antibiotica het beste wapen tegen de pijnlijke infectie, maar nu zijn Amerikaanse onderzoekers goed op weg naar een vaccin.

Eén op de twee vrouwen krijgt in de loop van haar leven te maken met blaasontsteking.

De infectie wordt behandeld met antibiotica, maar op den duur kan de bacterie achter de ontsteking daar immuun voor worden.

Gelukkig is er een vaccin op komst – de onderzoekers vonden veelbelovende resultaten in hun eerste proeven op muizen.

Ontsteking slecht voor patiënt en portemonnee

Blaasonsteking – of urineweginfectie – wordt veroorzaakt door E. coli-bacteriën in de urineweg en/of blaas.

De bacterie gedijt goed in de warme urine en vermenigvuldigt zich, waardoor je pijn krijgt bij het plassen. In zeldzame gevallen kan de infectie leiden tot een nierbekkenontsteking – met hoge koorts en rugpijn tot gevolg.

Cellen in nanostructuur

Het nieuwe vaccin hergebruikt het whole cell-model, maar pakt de bacterie in in een beschermende nanokooi, waardoor hij lang genoeg kan overleven om een sterke reactie van het afweersysteem uit te lokken.

© University of Texas at Dallas

De kwaal komt heel erg vaak voor. En als de bacterie je eenmaal te pakken heeft, keert hij vaak terug – een zogeheten terugkerende urineweginfectie.

De Amerikaanse vereniging voor urologen schat dat wereldwijd 150 miljoen mensen elk jaar blaasontsteking hebben – en dat kost ruim vijf miljard euro aan ziekenhuiskosten.

Nanokooi maakt ouderwets vaccin effectief

Het vaccin, dat hopelijk miljoenen mensen van pijn kan verlossen, is ontwikkeld door onderzoekers van de Universiteit van Texas in Dallas, VS.

Ze gebruiken een ouderwets vaccinmodel – een zogeheten whole cell-vaccin – waarbij ze een volledige cel van de E. coli-bacterie in de patiënt spuiten. De onschadelijk gemaakte bacterie ontlokt een reactie van het afweersysteem – uiteraard zonder dat de patiënt echt een ontsteking krijgt.

Eerder hebben onderzoekers al dezelfde methode uitgeprobeerd, maar met teleurstellend resultaat, omdat het immuunsysteem snel optreedt tegen volledige cellen. Het lukt de bacterie niet om de juiste werking van het immuunsysteem uit te lokken, en daarom wordt de patiënt niet immuun.

Maar in het nieuwe Amerikaanse vaccin is de bacterie omhuld door een beschermende nanokooi.

De bacterie overleeft lang genoeg om het immuunsysteem antistoffen te laten produceren, wat de patiënt immuun maakt.

Vooralsnog zijn de resultaten uit de muizenproeven positief, maar er is meer onderzoek nodig voordat het vaccin geschikt is voor mensen.