Francis A. Countway Library of Medicine/Boston Medical Library

Patiënten niet meer door hel van pijn

Op 16 oktober 1846 konden de tandarts William T.G. Morton en de chirurg John Collins Warren – dankzij één verdovend middel – de eerste publieke demonstratie geven van een operatie onder volledige verdoving.

Tot halverwege de 19e eeuw was opereren het laatste middel waar de artsen naar grepen. Operaties vonden namelijk plaats zonder enige verdoving, en het kwam wel voor dat patiënten overleden aan de shock van de helse pijn, of zo erg tegenstribbelden dat de chirurg met zijn mes uitschoot.

Verdovende middelen als morfine, ether en lachgas waren al bekend, maar het was moeilijk om ze in de juiste dosering toe te dienen, zodat de patiënt niet alleen zonder pijn de operatie in ging, maar er ook levend uitkwam.

Kijk hier hoe ether werd geproduceerd:

In 1946, precies 100 jaar na de operatie van Morton en Warren, maakte Mallinckrodt Chemical Works een ‘How it’s made’-film, waarin je ziet hoe medicinale ether wordt geproduceerd en gedistribueerd.

Verdovende middelen werden nog het meest gebruikt om toeschouwers op de markt te vermaken, door hun te laten zien hoe vrijwillige proefpersonen reageerden op ether.

Jonge artsen in het noordoosten van de VS waren echter geïnteresseerd in deze voorstellingen.

Crawford Long ontdekte dat proefpersonen in hun roes het niet merkten als ze gestompt werden.

Hij experimenteerde veel met ether en in de jaren 1840 opereerde hij met succes verdoofde patiënten.

Kruiden moesten patiënten bij borstkankeroperaties verdoven.

© Wellcome Images

Japanse arts was er vroeg bij

De Japanse arts Hanaoka Seishu was zijn westerse collega’s vóór toen hij al in 1804 de eerste operatie onder volledige verdoving uitvoerde.

Hij verwijderde de borst van een vrouw met borstkanker.

Het verdovende middel, tsusensan, was een mengsel van kruiden als monnikskap en doornappel, dat tot bewusteloosheid leidde van zes uur tot een etmaal.

De tandarts William T.G. Morton, die ook op de markt had gezien hoe ether werkte, sloot zich aan bij de vooraanstaande chirurg John Collins Warren.

Na een aantal inleidende onderzoeken hielden ze op 16 oktober 1846 de eerste openbare demonstratie van een operatie onder volledige verdoving.

© Francis A. Countway Library of Medicine/Boston Medical Library

Onder het toeziend oog van wetenschappers wisten ze een gezwel uit de nek van een patiënt te verwijderen, die geen krimp gaf.

Het nieuws verspreidde zich als een lopend vuurtje, en al waren Morton en Warren niet de eersten die zoiets demonstreerden, ze mochten met de eer strijken.

En de helse pijnen van patiënten onder het mes waren voorbij.