Onderzoekers genezen grijze staar bij kinderen
Onderzoekers hebben 12 Chinese kinderen genezen van grijze staar, een aandoening die tot slechtziendheid of blindheid leidt. 'Een van de grootste mijlpalen binnen de regeneratieve geneeskunde,' aldus een expert over de nieuwe stamcelbehandeling.
Circa 336.000 kinderen zijn in 2015 met grijze staar ter wereld gekomen.
Ze riskeren een leven met sterk verminderd zicht of zelfs blindheid – maar nu is er goed nieuws.
Een team Amerikaanse en Chinese onderzoekers heeft de ogen van 12 Chinese kinderen onder de twee behandeld met stamcellen, waardoor de kinderen nu een normaal zicht hebben.
'Het is een van de grootste mijlpalen binnen de regeneratieve geneeskunde ooit (…) Dit is wetenschap op z'n best,' aldus stamceldeskundige dr. Dusko Ilic van King’s College London over het resultaat, dat is gepubliceerd in het tijdschrift Nature. **## Stamcellen genezen aangeboren grijze staar
Het Chinees-Amerikaanse onderzoeksteam van de University of California en de universiteit van Sun Yat-sen heeft de behandeling van grijze staar volledig omgegooid.
In plaats van de lens van het oog te vervangen door een kunststof lens, wat normaal gebeurt bij de behandeling van grijze staar, hebben de onderzoekers het beschadigde weefsel rond de lens weten te herstellen met de eigen stamcellen van het lichaam.
WAT IS AANGEBOREN GRIJZE STAAR?
DE AANDOENING: Aangeboren grijze staar (cataracta congenita) is een vertroebeling van de lens van het oog, die ontstaan is door oneffenheden in het patroon van eiwitten waaruit de lens is opgebouwd. De oorzaken zijn in de helft van de gevallen onbekend, maar ontstekingen tijdens de zwangerschap, vroeggeboorte en genetische weeffoutjes worden wel genoemd.
Bij mensen met grijze staar, waaronder de aangeboren variant, zie je dat de lens vertroebeld is.
GEVOLG: 4-12% van de blinde en zeer slechtziende kinderen in de Westerse wereld lijdt aan aangeboren grijze staar.
BEHANDELING: Tot dusver werd aangeboren grijze staar chirurgisch behandeld, maar het risico op complicaties is groot, en in 50% van de gevallen krijgt de patiënt een terugval.
De grijze staar werd chirurgisch verwijderd, zonder het lenskapsel te beschadigen, dat als een vlies om de lens ligt. Dat is belangrijk, want het lenskapsel maakt zogeheten epitheliale stamcellen aan, die letsel aan de ooglens repareren.
Door manipulatie van de eiwitten die de aanmaak van epitheliale stamcellen regelen, wisten de onderzoekers de lens opnieuw te maken – maar nu zonder aangeboren grijze staar.
'Het is voor het eerst dat er een hele lens is gemaakt (…) De kinderen maken het goed en zien normaal,' aldus hoogleraar oogziekten Kang Zhang van het onderzoeksteam tegen de BBC.
Hij benadrukt dat het oog met de nieuwe behandelingswijze sneller geneest en dat er veel minder kans op complicaties is dan met de bestaande methode. **## Volgende stap: grijze staar, groene staar en LMD
De vooralsnog veelbelovende resultaten van de nieuwe behandeling van aangeboren grijze staar moeten nu middels grotere experimenten met meer proefpersonen nagetrokken worden.
Maar de wetenschappers onderzoeken ook of de techniek bruikbaar is om de behandeling van grijze staar bij volwassenen te verfijnen.
Het probleem is dat de stamcellen die de ooglens herstellen, met de leeftijd achteruitgaan in aantal, en mogelijk werkt de nieuwe methode daarom alleen bij kinderen.
Mettertijd hopen de onderzoekers echter dat hun kennis van de stamcellen van het oog kan leiden tot meer doorbraken, ook voor de behandeling van groene staar en leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD).**