“Nog even en onze antibiotica zijn op” - Deels waar
Bacteriën worden ongeveer even snel resistent als de farmaceutische industrie nieuwe preparaten kan ontwikkelen. Momenteel liggen de bacteriën vóór.
Vóór de jaren 1950 konden zelfs schrammetjes in de huid dodelijk zijn als ze tot een infectie leidden. Sindsdien heeft penicilline alleen al meer dan 200 miljoen levens gered, maar bacteriën worden er steeds minder vatbaar voor.
Dit verschijnsel, resistentie, treedt op doordat de bacterie de kunst ontwikkelt om antibiotica door de celwand weg te pompen of enzymen te produceren die antibiotica afbreken.
Bacteriën worden onvatbaar voor antibiotica
Bacterie houdt stand
Door natuurlijke mutaties wordt een bacterie bestand (blauw) tegen een antibioticum dat alle andere bacteriën doodt (rood).
Vermenigvuldiging
Zonder concurrentie vermenigvuldigt de resistente bacterie zich, en de hele kolonie wordt resistent.
Bacterie deelt DNA
De resistente bacteriën delen hun DNA met andere soorten bacteriën en verspreiden zo de resistentie.
De laatste 50 jaar zijn slechts drie nieuwe klassen antibiotica ontdekt.
In dezelfde periode hebben bacteriën resistentie tegen alle bekende preparaten ontwikkeld – behalve odilorhabdine, dat nog niet verkrijgbaar is. Artsen spreken daarom van een nieuw medisch tijdperk waarin infecties op hol slaan en niet te behandelen zijn.
Volgens de onderzoekers moeten nieuwe antibiotica internationaal de hoogste prioriteit krijgen, en een ‘vindersloon’ van miljarden euro’s moet farmaceutische bedrijven stimuleren om alles in te zetten op het ontwikkelen van nieuwe antibiotica.
“Resistentie is geen probleem in Europa” - Fake
Antibioticaresistentie is in de EU net zo’n groot probleem als tuberculose, griep en hiv/aids bij elkaar. De Europese gezondheidsorganisatie ECDC schat dat er elk jaar 672.000 Europeanen worden besmet met multiresistente bacteriën.
Het aantal doden in Europa als gevolg van multiresistente infecties bedraagt 33.000.
“Alleen bacteriën worden resistent” - Fake
Een van de meest besmettelijke multiresistente organismen op aarde is geen bacterie, maar een schimmel, die in 2009 werd ontdekt in het oor van een Japanse vrouw.
De schimmel overleeft moeiteloos de normale schimmeldoders en in 20 procent van de gevallen ook de meest geavanceerde.
De arts Tom Chiller, hoofd van het schimmelonderzoek van het Amerikaanse Center for Disease Control and Prevention, noemt Candida auris ‘besmettelijker dan ebola’.
Onderzoekers openen nieuwe fronten
Medische wetenschappers werken onder hoogspanning aan nieuwe behandelingen die de geplaagde antibiotica kunnen ondersteunen.
Geleende antistoffen steunen die van jezelf
Als het lichaam door bacteriën wordt geïnfecteerd, ontwikkelt het antistoffen. Maar die ontwikkeling kan dagen of weken duren. Daarom werken Amerikaanse onderzoekers aan een neusspray met synthetische antistoffen. Antistoffen van bijvoorbeeld lama’s staan daarvoor model.
Goede bacteriën bestrijden infecties
De bedrijven SciBac uit Californië en Vedanta Biosciences uit Massachusetts proberen infecties met Clostridium difficile tegen te gaan, een bacterie die levensbedreigende diarree veroorzaakt. Daarvoor gebruiken ze goede bacteriën, die in tabletvorm kunnen worden ingenomen en die Clostridium difficile in het darmstelsel buitenspel zetten.
Dubbele dosis verhoogt effectiviteit
Europese moleculair biologen testten 3000 dubbele kuren met twee soorten antibiotica of met één antibioticum plus een zogeheten booster. Onder meer vanille is als booster verrassend effectief gebleken tegen bepaalde typen resistente bacteriën.