De Duitse ijsbreker RV Polarstern was in de zuidelijke Weddellzee bij Antarctica omdat zeebiologen aan boord een natuurlijk verschijnsel op de zeebodem wilden bestuderen dat het water daar 2 °C warmer maakt dan eromheen.
Maar toen de onderzoekers de loodzware onderwatercamera van het schip een halve kilometer naar de bodem hadden laten zakken, stuitten ze op iets heel anders dan waarnaar ze op zoek waren: een kolonie broedende vissen die met wel 60 miljoen visnesten alle records verbreekt.
De nesten zijn van de Antarctische ijsvis Neopagetopsis ionah, die bekendstaat om het gezamenlijke broeden.
Maar het vorige record van ongeveer 60 broedplaatsen op dezelfde plaats gaat finaal aan gort met deze nieuwe ontdekking van 60 miljoen visnesten.
De ijsbreker RV Polarstern aan het werk in de Weddellzee.
Broedplaats van twee keer Parijs
De kolonie in de Weddellzee beslaat een gebied van 240 vierkante kilometer, met om de circa 25 centimeter een nest. Al met al is het gebied ongeveer even groot als twee keer Parijs.
De nesten zijn circa 75 centimeter in doorsnee en herbergen elk tot 2100 eitjes. De meeste nesten worden beschermd door één volwassen ijsvis.
De ontdekking betreft niet alleen de grootste kolonie broedende ijsvissen die we kennen, het is ook de grootste kolonie broedende vissen die de wetenschap ooit gezien heeft.
Temperatuurstijging kan een rol spelen
Het verschijnsel op de zeebodem dat de onderzoekers in eerste instantie wilden bestuderen, is mogelijk verantwoordelijk voor deze massale concentratie van broedende ijsvissen.
Ze zochten naar upwelling, een verschijnsel dat optreedt wanneer voedselrijk bodemwater naar de oppervlakte wordt gestuwd.
Dit veroorzaakt een natuurlijke temperatuurstijging op de bodem en een overvloed aan zoöplankton aan de zeespiegel. De pas uitgekomen ijsvissen schieten daar doorheen, eten hun buik rond en zwemmen de halve kilometer terug de diepte in.
De zeebiologen verwachtten hier dus wel kolonies van broedende ijsvissen, maar niet op deze schaal.
De pas ontdekte kolonie bestaat uit 60 miljoen visnesten met elk tot 2100 eitjes.
Camera’s kijken naar uitkomende eitjes
Met zo veel vis en eitjes in een beperkt gebied moet de vissoort een biomassa van zeker 60.000 ton hebben. Ook moet hij deel uitmaken van een uniek ecosysteem – waarschijnlijk als prooi voor de Weddellzeehond.
Ook om die reden verdienen de zeegebieden rond de Zuidpool bescherming. De onderzoekers hebben twee camerasystemen in de kolonie achtergelaten om meer te weten te komen over het gedrag en om te observeren wat er gebeurt als het ongelooflijke aantal eitjes uitkomt.