Hij kan meer dan 18 meter lang en 30 ton zwaar zijn. En op dit moment wordt hij met uitsterven bedreigd.
Ondanks zijn indrukwekkende status als ’s werelds grootste vis is het aantal walvishaaien de afgelopen 75 jaar gehalveerd. En in 2016 werd de zachtmoedige reus toegevoegd aan de groeiende lijst van bedreigde haaiensoorten.
Uit onderzoek blijkt nu dat er vlak onder de zeespiegel mogelijk een verborgen doodsoorzaak ligt: grote commerciële vaartuigen doden veel meer walvishaaien dan we tot nu toe dachten.
Reus stort zich in het diepe
De walvishaai voedt zich met plankton en visjes, die hij door zijn enorme bek filtert. De helft van zijn tijd brengt de reus daarom vlak onder de zeespiegel door, waar veel diertjes zich koesteren in de zonnestralen.
Dat maakt de walvishaai extra kwetsbaar voor de honderden meters lange containerschepen die door de wereldzeeën ploegen op vaste routes die bekend staan als de maritieme snelwegen – en die vaak 10 keer zo snel zijn als de reusachtige vis kan zwemmen.
Volgens de wetenschappers komen botsingen tussen schepen en walvishaaien veel vaker voor dan gedacht.
Maar de botsingen tussen de supertankers en de grote dieren zijn moeilijk op te sporen, want de grote vissen zakken waarschijnlijk weg in het diepe nadat ze op een schip van duizenden tonnen zijn gestuit.
Contact met 24 procent is verloren
De onderzoekers brachten elektronische zenders aan op bijna 350 walvishaaien om hun bewegingen in de tropische wateren in kaart te brengen.
Daarna vergeleken ze de routes van de walvishaaien met een uitgebreid volgsysteem dat oorspronkelijk gemaakt is om te voorkomen dat schepen botsen. En dit gaf inzicht in de routes van alle schepen die groot en zwaar genoeg waren om de enorme vissen te doden.
Via elektronische zenders en satellietverbindingen werden de bewegingen van de walvishaaien gevolgd.
Zo bleken de bewegingen van de vissen voor een groot deel te overlappen met die van de grote tankers. En de meest riskante gebieden voor de walvishaaien liggen in de Golf van Mexico, de Perzische Golf en de Rode Zee, die enkele van de drukste zeepassages bevatten.
Hier verloor de ploeg de verbinding met wel 24 procent van de gezenderde haaien. De oorzaak is waarschijnlijk dat de indrukwekkende reuzen geraakt werden en naar de zeebodem zakten.
ZIE HIER HOE DE ONDERZOEKERS HUN SPEURWERK TOELICHTEN: