Dorling Kindersley/Getty Images
Slange malkes for gift

Hoe wordt tegengif gemaakt?

Een slangenbeet kan dodelijk zijn als hij niet snel behandeld wordt. Maar waar halen artsen hun tegengif vandaan en waar bestaat het uit?

De circa 600 soorten gifslangen op aarde zijn verantwoordelijk voor 80.000 tot 140.000 doden per jaar. Dat cijfer zou veel lager kunnen liggen als iedereen toegang had tot snelle behandeling met tegengif.

Slangengif werkt op verschillende manieren. Het kan je zenuwen aantasten, waardoor je verlamd raakt of stuiptrekkingen krijgt, of de cellen in je bloed kapot maken. Maar als je op tijd tegengif krijgt, kan het je leven redden.

Tegengif wordt gemaakt door slangengif in te spuiten bij een dier, zoals een paard, waarna het immuunsysteem van het paard antistoffen gaat aanmaken.

Vergiftigde paarden maken tegengif

Extracten uit paardenbloed kunnen je leven redden als je door een slang gebeten wordt. Paarden produceren het tegengif als ze zelf vergiftigd zijn.

Slange malkes for gift
© Shutterstock

1. Slangenfarm levert gif

Bij slangen in gevangenschap wordt gif afgetapt, dat gebruikt wordt om het tegengif te maken. Dit gebeurt door de tanden van de slang door een film te persen die over een glas gespannen is.

Hest og modgift
© Claus Lunau

2. Paard vormt antistoffen

Een beetje slangengif (paars) wordt ingespoten bij een paard. Het immuunsysteem van het paard reageert op de vreemde stof door antistoffen (rood) te produceren.

Centrifuge og modgift
© Claus Lunau

3. Tegengif wordt afgenomen

De antistoffen worden uit het paardenbloed gehaald. Een bloedmonster wordt gecentrifugeerd en de antistoffen belanden boven in het glas. Zo zijn ze makkelijk op te zuigen met een naald.

Antistoffen zijn eiwitten die het lichaam helpen vreemde stoffen af te weren, en vormen het hoofdbestanddeel van het tegengif.

Paard overleeft dodelijke dosis

Het paard krijgt eerst een kleine dosis gif toegediend, maar gedurende enkele weken steeds grotere hoeveelheden – tot het paard zo veel antistoffen in zijn bloed heeft opgebouwd dat hij een dosis gif kan overleven die normaal een paar paarden zou kunnen doden.

Dan wordt het bloed van het paard afgetapt en worden de antistoffen voor het tegengif eruit gehaald. Als het tegengif bij een mens wordt ingespoten, helpen de antistoffen het immuunsysteem het gif te bestrijden.