Koe uit steentijd werd gebruikt als proefdier

In de steentijd werden er al hersenoperaties uitgevoerd. Maar voordat zo’n complexe ingreep werd verricht, oefende de chirurg op dieren.

De rand van het schedelgat vertoont sporen die lijken op die bij operaties bij mensen.

© Fernando Ramírez Rozzi

Analyse van een 5400 jaar oude koeienschedel duidt erop dat steentijdmensen hersenoperaties oefenden op hun koeien.

De schedel werd al in de jaren 1970 gevonden in het Franse Vendée, maar het gat werd in eerste instantie beschouwd als een wond die door een ander dier was toegebracht.

Uit nieuwe analyses van de schedel door het French National Center for Scientific Research komt echter een andere oorzaak naar voren.

Geavanceerde techniek wijst op schedelboring

De wetenschappers onderzochten de schedel met een geavanceerde microscopische techniek en ontdekten dat het gat niet het resultaat lijkt van een slag tegen de kop.

Bovendien vertoont de rand van het gat schraapsporen, die lijken op de sporen die op schedels van mensen uit de steentijd zijn aangetroffen.

Schedelboring of trepanatie werd al in de steentijd gebruikt als behandeling van hersenaandoeningen.

© Fernando Ramírez Rozzi

Koe was proefdier

De vindplaats is waarschijnlijk een centrum voor de handel in koeien geweest, en in de omgeving zijn honderden koeienschedels gevonden.

De onderzoekers denken niet dat er per se iets mis was met de koe, omdat er in dat geval meer koeienschedels hadden moeten worden gevonden met vergelijkbare gaten.

Bovendien is het onwaarschijnlijk dat de eigenaar van zo’n grote kudde een hersenoperatie op één enkele koe uitvoerde in plaats van het dier te slachten.

Een andere, meer waarschijnlijke verklaring is dat de koe een proefdier was en dat de operatie als oefening diende voor dezelfde operatie bij een mens met een hersenaandoening.