Shutterstock
Naakte molrat

De lelijkste dieren ter wereld

De lelijkste dieren ter wereld verdienen meer liefde. Veel ervan zijn ernstig bedreigd, maar krijgen lang niet dezelfde aandacht als bijvoorbeeld de schattige panda. Ontdek meer over een paar van de minder fraaie dieren en stem op je favoriet.

De lelijkste dieren ter wereld

Echte schoonheid zit vanbinnen, maar het leven is wel makkelijker als je je uiterlijk mee hebt. Dat geldt zowel voor mensen als voor dieren.

Uit onderzoek blijkt dat van alle bedreigde diersoorten vooral knuffelige dieren met grote ogen en een zachte vacht aandacht krijgen.

De lelijkste dieren ter wereld worden vaak over het hoofd gezien als we het over natuurbehoud hebben – en dat is niet eerlijk.

Dat zegt de voorzitter van de Britse Ugly Animal Preservation Society, die zich meer aandacht wil voor lelijke dieren.

‘We zijn vaak egoïstisch in die zin dat we alleen dieren beschermen waar we iets mee hebben omdat ze schattig zijn, zoals panda’s. Ik heb niets tegen panda’s, maar die hebben al genoeg fans. Deze soorten hebben hulp nodig,’ zei Simon Watt in 2013 tegen de BBC.

Hij deed zijn uitspraak na de verkiezing van het lelijkste dier ter wereld door de Ugly Animal Preservation Society, die tot doel had de aandacht te vestigen op bedreigde diersoorten die ‘esthetisch uitgedaagd’ zijn.

Op die verkiezing is de lijst in dit artikel gebaseerd.

De lelijkste dieren ter wereld zijn:

  1. Blobvis
  2. Kakapo
  3. Axolotl
  4. Titicacakikker
  5. Neusaap

De lijst kwam tot stand door een stemming waaraan duizenden mensen deelnamen en waarbij 13 geselecteerde diersoorten werden gerangschikt.

Ontdek meer over de lelijkste dieren ter wereld en stem onderaan het artikel zelf op het dier dat jij het lelijkst vindt.

Blobvis

Blobvis
© Caters/Ritzau Scanpix
  • Latijnse naam: Psychrolutes marcidus
  • Lengte: Circa 30 cm
  • Beschermingsstatus: Ernstig bedreigd
  • Kenmerken: De blobvis is een diepzeevis die bijna geen graten of spieren heeft. Door zijn unieke lichaam lijkt hij als hij op het land komt op een grote witte klomp gelei.
  • Verspreiding: De blobvis leeft in de Stille Oceaan rond Australië en Tasmanië op diepten tot 1200 meter.

Blobvis is het lelijkste dier ter wereld

De eerste plaats van de blobvis als lelijkste dier ter wereld is moeilijk te betwisten.

De merkwaardige diepzeevis lijkt op een reusachtige bleke, chagrijnige snotbal. Maar er is een reden voor de bijzondere buitenkant van het dier.

Blobvissen leven namelijk 600-1200 meter diep in de zee, waar de druk tot 120 keer hoger is dan op het land.

Het lichaam van de blobvis bestaat uit een geleiachtige massa met heel weinig spieren en zachte graten, waardoor de vis de hoge druk op de zeebodem aankan.

Zonder die hoge druk redt de blobvis het zelfs helemaal niet. Als hij aan land komt, sterft hij al snel.

Dat komt doordat de zwemblaas van de vis uitzet wanneer het dier zich niet langer in zijn natuurlijke habitat bevindt.

Al snel wordt die expansie zo hevig dat de ingewanden van de vis uit zijn bek worden geduwd, waardoor hij, weinig verrassend, sterft.

Daarom is het een beetje oneerlijk dat de blobvis de titel van lelijkste dier ter wereld heeft gekregen. Het is logisch dat je er niet op je best uitziet als je uit je natuurlijke omgeving wordt gehaald en je ingewanden eruit spuugt.

Kakapo

Kakapo
© Shutterstock
  • Latijnse naam: Strigops habroptilus
  • Lengte: Tot 60 cm
  • Beschermingsstatus: Ernstig bedreigd. Er zijn nog maar ongeveer 197 individuen in de wereld.***
  • Kenmerken: De kakapo is vooral ’s nachts actief. Hij is de zwaarste papegaai ter wereld en de enige die niet kan vliegen.
  • Verspreiding: De kakapo leeft op vier eilandjes in Nieuw-Zeeland, namelijk Chalky Island, Codfish Island, Anchor Island en Little Barrier Island.

Lelijke papegaai is goed gezelschap

De kakapo is niet zoals de meeste papegaaien. Met een gewicht van 3,5 kilo is de Nieuw-Zeelandse papegaai zo zwaar dat hij niet kan vliegen.

Daardoor kan hij moeilijk aan zijn vijanden ontsnappen, wat deze unieke vogel zeer kwetsbaar voor uitsterven maakt.

Om de bedreigde populatie te redden, werden de overgebleven papegaaien in 1995 overgebracht naar vier eilandjes waar ze niet worden bedreigd door roofdieren.

Hoewel de kakapo op de lijst van de lelijkste dieren ter wereld staat, is hij een geliefd huisdier bij de inheemse Maori’s van Nieuw-Zeeland. En dat is niet voor niets.

De Britse ornitholoog George Edward Grey was in 1845 de eerste die de kakapo wetenschappelijk beschreef. Hij schreef dat de vogel goed gezelschap was en zich ‘meer als een hond dan als een vogel’ gedroeg.

En als je eenmaal vriendschap sluit met deze zeldzame papegaai, duurt die vriendschap waarschijnlijk levenslang.

De kakapo is namelijk een van de langstlevende vogels ter wereld. Men schat dat hij wel 100 jaar kan worden.

Wil je meer weten over het dierenrijk van onze planeet? Lees dan ook onze artikelen over de snelste dieren ter wereld en de gevaarlijkste dieren ter wereld.

Axolotlen

Axolotl
© Shutterstock
  • Latijnse naam: Ambystoma mexicanum
  • Lengte: Circa 23 cm
  • Beschermingsstatus: Ernstig bedreigd
  • Kenmerken: De axolotl is een watersalamander met een lichte, doorzichtige huid en een ring van roze kieuwen rond zijn kop. Hij wordt ook wel Mexicaanse wandelende vis genoemd.
  • Verspreiding: Axolotls leven in het Xochimilco- en het Chalcomeer in Centraal-Mexico en ook in axalapasco’s, vulkanische kraters.

Axolotl wordt nooit ‘volwassen’

De axolotl is de Peter Pan van de dierenwereld.

De merkwaardig uitziende salamander wordt nooit volwassen.

Axolotls blijven hun hele leven in het larvestadium en ondergaan geen metamorfose zoals kikkervisjes, die zich tot kikkers ontwikkelen.

Deze salamander staat dan wel op de lijst van lelijkste dieren ter wereld, maar dat kan de axolotl waarschijnlijk niets schelen.

Dankzij zijn eeuwige jeugd kan het dier namelijk razendsnel regenereren.

Als de axolotl gewond raakt, genezen de cellen rond de wond snel. Ze vormen zo snel nieuw weefsel dat de salamander binnen een paar weken nieuwe poten of organen kan vormen.

Uit experimenten blijkt zelfs dat het dier hersenweefsel en andere organen kan herstellen. Bovendien kan het zonder problemen transplantaten van andere individuen ontvangen.

Als de exacte mechanismen achter de eigenschappen van de axolotl kunnen worden bepaald, kunnen onderzoekers het proces wellicht nabootsen.

De hoop is dat wij mensen dan beschadigd hersenweefsel kunnen herstellen en beter in staat zijn getransplanteerde ledematen en organen te ontvangen.

Titicacakikker

Titicacakikker
© Petr Hamerník
  • Latijnse naam: Telmatobius culeus
  • Lengte: Kop en romp samen circa 20 cm
  • Beschermingsstatus: Ernstig bedreigd
  • Kenmerken: De kikker heeft een losse huid die in plooien rond zijn lijf hangt, wat hem de bijnaam ‘scrotumkikker’ heeft opgeleverd.
  • Verspreiding: De titicacakikker leeft in het Titicacameer op de grens tussen Peru en Bolivia.

Huidplooien geven lelijke kikker unieke krachten

De titicacakikker is de grootste kikker ter wereld die uitsluitend onder water leeft. Dat kan hij dankzij zijn merkwaardige uiterlijk.

Door de losse huid van de kikker kan hij onder water zuurstof opnemen uit het Zuid-Amerikaanse Titicacameer, dat 3800 meter boven de zeespiegel ligt.

Volgens sommige wetenschappers maakt de kikker pootbewegingen op de bodem van het meer om het water op te wervelen en zo de toevoer van zuurstof naar de bodem te vergroten.

De zuurstof wordt opgenomen in de huidplooien van de kikker, zodat hij niet veel longcapaciteit nodig heeft om te ademen.

Ondanks zijn titel als een van de lelijkste dieren ter wereld, is de zeldzame kikker zeer gewild.

Van het lelijke dier wordt namelijk ten onrechte beweerd dat het de viriliteit van de mens kan vergroten. Er wordt daarom op de kikker gejaagd voor zijn ‘kikkersap’.

Titicacakikkers worden ook op markten als amuletten verkoch,t en van hun unieke huid worden soms tasjes gemaakt.

Neusaap

Neusaap
© Shutterstock
  • Latijnse naam: Nasalis larvatus
  • Lengte: 73-76 cm met een staart van nog eens 66-67 cm
  • Beschermingsstatus: Ernstig bedreigd. Er leven minder dan 6000 neusapen in het wild.
  • Kenmerken: De opvallendste kenmerken van de neusaap zijn zijn roodbruine vacht, zijn grote buik en, niet in het minst, zijn enorme neus, die bij mannetjes meer dan 10 centimeter lang kan worden en de bek kan bedekken.
  • Verspreiding: De neusaap komt alleen voor in de regenwouden en mangrovemoerassen van Borneo.

Enorme neus trekt vrouwtjes aan

Over smaak valt niet te twisten. Wij vinden de neusaap ook geen schoonheid, en hij staat dan ook op de vijfde plaats van de lelijkste dieren ter wereld.

Toen de Maleisiërs de neusaap ontdekten, viel zijn uiterlijk ook hen op. Zij noemden de eigenaardige aap ‘Orang Belanda’ (Nederlandse mens), omdat ze vonden dat de aap met zijn rode neus en bolle buik gelijkenissen vertoonde met de kolonisator.

Bij vrouwelijke neusapen, die niet zo’n lange neus hebben, doen deze lichamelijke kenmerken het hart echter sneller kloppen.

Een grote veldstudie die in 2018 in het prestigieuze wetenschappelijke tijdschrift Science Advances verscheen, concludeerde dat mannelijke neusapen met de grootste neuzen het best scoren. Hoe groter de neus van het mannetje, hoe meer vrouwtjes de groep telde.

De onderzoekers ontdekten ook dat er een correlatie bestaat tussen de grootte van de neus, de testikels en het lichaam van de mannetjes: hoe groter de neus, hoe groter de testikels en het lijf.

De grote neus is voor het vrouwtje dus een teken dat het mannetje fysiek sterk is en veel testosteron heeft.

Mannelijke neusapen gebruiken in eerste instantie hun bulderende stem om het andere geslacht te verleiden als het donker wordt of het zicht in het regenwoud slecht is.

En daar helpt de neus ook bij. Die werkt namelijk als een soort versterker, waardoor de mannetjes beter kunnen brullen en dus meer succes boeken bij het verleiden.

VIDEO: Hoor het gebrul van de neusaap

Deze groep bestaat uit mannetjes en vrouwtjes, maar je kunt de mannetjes herkennen aan hun diepe, haast ezelachtige brul.

Stem op het lelijkste dier ter wereld

Vind jij de dieren op de lijst van de Ugly Animal Preservation Society ook de lelijkste ter wereld?

Stem zelf. Je kunt ook kiezen uit nieuwe kandidaten, zoals de naakte molrat en de paarse puntneuskikker. Bekijk ze in de galerij hieronder.

Je brengt je stem uit onder de galerij, en daarna kun je ook zien wat andere lezers hebben gestemd.

Nieuwe kandidaten voor het lelijkste dier ter wereld

Naakte molrat
© Shutterstock

Naakte molrat

De naakte molrat lijkt misschien op een worstje dat wat te lang in de zon heeft gelegen, maar het vreemde dier is eigenlijk een fysiek wonder. De naakte molrat wordt uitzonderlijk oud - 10 keer ouder dan andere rattensoorten - en is immuun voor kanker.

Paarse puntneuskikker
© Karthickbala

Paarse puntneuskikker

De Indiase paarse puntneuskikker werd voor het eerst beschreven in 2003, maar de mollige kikker met de varkensneus bestaat waarschijnlijk al ruim 130 miljoen jaar. Hij leeft het grootste deel van zijn leven onder de grond, maar een paar dagen per jaar, tijdens de moesson, komt de lelijke kikker naar boven om te paren.

Vingerdier
© Shutterstock

Vingerdier

Het vingerdier behoort tot de maki’s en leeft op het Afrikaanse eiland Madagaskar. De langvingerige primaat met het golvende kapsel is het grootste nachtactieve zoogdier ter wereld. Met zijn lange vingers tikt hij op bomen om rupsen en andere insecten aan te trekken. Hij wordt daarom de ‘specht onder de primaten’ genoemd.

Stermol
© Shutterstock

Stermol

De stermol heeft een opvallende stervormige neus met 22 ‘neusvingers’. Deze bevatten 25.000 receptoren waarmee de mol razendsnel voedsel in de vorm van schaaldieren, wormen en insecten kan opsnuffelen.

Zeeduivel
© Shutterstock

Zeeduivel

Zeeduivel is een populaire consumptievis, maar de platte bodemvis met de reusachtige kop wint geen schoonheidsprijs. De zeeduivel ‘loopt’ eigenlijk net zo veel als hij zwemt. De vinnen aan de zijkant van de vis fungeren namelijk als poten die het dier over de zeebodem voortstuwen.