1200 jaar geleden was het een drukte van belang tussen de imposante tempels en huizen in de Mayametropool Tikal. In de bloeitijd woonden er wel 100.000 mensen, maar plotseling ging het bergafwaarts.
Uit archeologisch onderzoek blijkt dat de stad in het huidige Guatemala eind 9e eeuw volledig verlaten werd.
Tot nu toe dachten historici dat dat een gevolg was van langdurige droogte, maar nu blijkt uit nieuw onderzoek van biologen van de University of Cincinnati in de VS dat er meer aan de hand was.
Het onderzoek van de waterreservoirs van Tikal bracht grote concentraties blauwalg aan het licht in de lagen uit de tijd van de ondergang van de stad.
Een andere belangrijke oorzaak was dat de Maya’s hun eigen drinkwater vergiftigden.
Waterkwaliteit holde achteruit
De onderzoekers analyseerden afzettingen in de grote waterreservoirs van de stad, waarvan de bewoners afhankelijk waren. Omdat er geen meren en rivieren in de buurt waren, was de stad kwetsbaar tijdens droogte.
Als het niet regende, liepen de reservoirs niet vol, en wat er nog restte, werd steeds groezeliger.
Het bleek dat de concentratie van twee soorten blauwalg sterk steeg toen de stad op haar laatste benen liep. Volgens de onderzoekers was het water op het einde ronduit ondrinkbaar.
De belangrijke waterreservoirs van Tikal werden giftig doordat het kwik uit wandschilderingen in de loop der eeuwen van de muren werd gespoeld en in het water terechtkwam.
En dat was niet het enige probleem. Het water was ook nog eens vergiftigd met kwik, en dat hadden de Maya’s zelf veroorzaakt.
Decoratie vergiftigde het water
De Maya’s versierden hun muren graag met rode verf, die ze maakten van het mineraal cinnaber, een kwiksulfide.
In de loop der eeuwen spoelde de regen de verf van de muren, waardoor zich kwik ophoopte in de waterreservoirs.
1300 jaar was Tikal bewoond voordat de stad ten onder ging. Tikal maakte zijn bloeitijd door van 200 tot 900, toen de stad het Mayarijk domineerde.
Vooral in de bassins in de buurt van de centrale tempels van de stad, waar de elite woonde, was de kwikconcentratie hoog. De onderzoekers denken dan ook dat er bij de bovenklasse veel gevallen van kwikvergiftiging voorkwamen.
